Aller au contenu

Utilisateur:Stephele/Brouillon

Une page de Wikipédia, l'encyclopédie libre.



D´àlemànnischi Wikipedia ésch e Enzyklopedi én de Dialekte vum àlemànnisch Sproochrüüm, àlso vun de ditsch Schwiz, vum Elsàss, vun Liechtestei, vun Owerbàde, vum Schwowelànd un vun Vorarlberi.

D´Enzyklopedi wàchst durch d´Métàrwet vun àlli, wo ebs én ihrem Dialekt bitràje welle. Àlli Inträje kenne vun àlli Bsuechr gschriwwe un gändert were. Àlli sin herzlich inglàde métzemàche. Bringe Éir Wisse in un helfe so mét, `s Àlemànnische ze pfleje, ufzewerte un ze `rhàlte. D´erschti Schrétt sin gànz infàch!

Wär mir vun dr Àlemànnischi Wikipedia sin un wàs mr welle, féndsch én unsrem Profil. Dr Inhàlt vun dr Wikipedia dàrf frei kopiert un vrbreitet were. Bis jetz gibt's bi dr àlemànnischi Wikipedia 20.514 Àrtìkel.



'S Elsass ésch e Landschaft un ésch bis ands 2015 au e Region gsi ém Oschte vun Frànkrich, àn de Weschtsite vum (mittlere un süedlich) Owerrhin-Tal – àlso 's Ländel zwésche Rhin un Vogese. Mét ('m mittlere un süedlich) Bade z'sàmme bildt's àlso de (oweri) Owerrhin-Region zwésche Basel un Karlsrüeh, Schwàrzwald un Vogese. [[Datei:Bouxwiller.JPG|thumb|left|Buchswill'r 'S Elsass (Région Alsace) ésch de kleinscht vun de Regione vun de France métropolitaine (europäisch Frànkrich) gsi mét numme zwéi Départements (normalerwiss sins frien'r 3 bés 4 Départements in e Region gsi) un e Superficie/Flächi vun 8.280 km². De zwéi Departements sin de Bas-Rhin (Unt'relsass) – Departementszahl 67, Prefektür Strosburi – un de Haut-Rhin (Oww'relsass) – 68, Prefektür Còlmer. 'S geht vun de nàtionali, ditsch-frànzeeschi Grenz en d'r Mitt vum Fluss àn de heechschti Grate vun d'Vogese – met e pààr Stickele Lànd uff'm Oschtufer wo in elsassischi G'meinde g'heere. Numme ém „Krumme Elsass“ (frz.: Alsace Bossue) ém Norde vun Zawere geht's ewwer de Vogese néwwer bis ins Saar­tàl. Ém Süde steest's àn d'Schwiz, ém Norde ésch de Lauter de Grenz z'r Pfalz. De Nochbere én Frànkrich sin de Région Lothringe un de frien'rig Région Franche Comté.

'S Elsass ésch de frànzeesch Ànteil vun de alemànnisch Länd'r, 's g'heert zue Frànkrich – mét Unterbrechunge – zitter'm 17. Johrhundert (westf. Fride 1648, Strosburi 1681) mét Üssnàhm vun Milhüse, wo bis 1798 Teil vun de Schwizer Eidgenosseschàft gsin ésch. 'S g'heert àlso nit zue de jüngschti Teile vun Frànkrich wie Savoye od'r öi noch Corsica – öi wenn's erscht 1945 (un dovor 1919) 's letscht mol wéd'r àn Frànkrich àng'schlosse ésch wore. Vun 1871 bis 1919 het's Elsass zuem Ditsche Rich g'hert un zwésche 1941 un 1944 hàn d'Nazis de Region àls e Teil vum „Südwest-Gau“ vum Dritt Rich bhàndelt.


'S Elsàss ésch e Làndschàft ém Oschte vun Frànkrich, én de Verwàltungsregion Alsace-Champagne-Ardenne-Lorraine. Si ligt àn de Weschtsite vum (mittlere un süedlich) Owerrhin-Tal un ésch àlso 's Landel zwésche Rhin un Vogese. 'S Elsàss geht vun de nàtionali ditsch-frànzeeschi Grenz én d'r Mitt vum Fluss àn de heechschti Grate vun d'Vogese – mét e pààr Stickele Lànd uff'm Oschtufer, wo in elsàssischi G'meinde g'heere. Numme ém „Krumme Elsàss“ (frz.: Alsace Bossue) ém Norde vun Zàwere geht's ewwer de Vogese néwwer bis ins Saar­tàl. Ém Süde steest's àn d' Schwiz, ém Norde ésch de Lauter de Grenz z'r Pfalz. De Nochbere én Frànkrich sin Lothringe un d Frejgràfschàft Burgund. Mét ('m mittlere un süedlich) Bade z'sàmme bildt's àlso de (oweri) Owerrhin-Region zwésche Basel un Karlsrüeh, Schwàrzwald un Vogese.

Vu 1973 bis àm And vu 2015 ésch 's Elsáss e eigne Region (Région Alsace) gsin. Si ésch de kleinscht vun de Regione vun de France métropolitaine (europäisch Frànkrich) gsin mét numme zwéi Départements (normalerwiss sins frien'r 3 bés 4 Départements in e Region gsi) un e Superficie/Flächi vun 8.280 km². De zwéi Departements sin de Bas-Rhin (Unt'relsàss) – Departementszahl 67, Prefektür Strosburi – un de Haut-Rhin (Oww'relsàss) – 68, Prefektür Còlmer.

'S Elsàss ésch de frànzeesch Ànteil vun de alemànnisch Land'r, 's g'heert zue Frànkrich – mét Unterbrechunge – zitter'm 17. Johrhundert (Westfälische Fride 1648, Strosburi 1681) mét Üssnàhm vun Milhüse, wo bis 1798 Teil vun de Schwizer Eidgenosseschàft gsin ésch. 'S g'heert àlso nit zue de jüngschti Teile vun Frànkrich wie Savoye od'r öi noch Corsica – öi wenn's erscht 1945 (un dovor 1919) 's letscht mol wéd'r àn Frànkrich àng'schlosse ésch wore. Vun 1871 bis 1919 het 's Elsàss zuem Ditsche Rich g'hert un zwésche 1941 un 1944 hàn d'Nazis de Region àls e Teil vum „Südwest-Gau“ vum Dritt Rich bhàndelt.