Antonio Trombetta

Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.
Antonio Trombetta
Fonction
Évêque diocésain
Diocèse d'Urbino (d)
-
Biographie
Naissance
Décès
Activités
Autres informations
Ordre religieux
Vue de la sépulture.

Antonio Trombetta, né en à Padoue et mort dans cette même ville le , est un philosophe et évêque italien.

Biographie[modifier | modifier le code]

Antonio Trombetta était professeur à l'Université de Padoue de 1469 à 1511, avant de devenir évêque d'Urbino (nommé en novembre 1510). En mai 1515, il démissionna et fut nommé évêque d'Athènes, et se retira à Padoue où il mourut peu après, à l'âge de 82 ans.

Son œuvre philosophique est consacrée à la défense de l'œuvre de Jean Duns Scot, tout en lui faisant subir des interprétations originales. Trombetta fut le maître d'œuvre d'une édition du commentaire au Ier livre des Sentences de Duns Scot publié à Venise en 1472, il popularisa le fameux traité des formalités du scotiste parisien Antoine Sirect (Sirectus), et il rédigea de nombreuses questions philosophiques particulières. Son œuvre à suscité de nombreuses discussions et polémiques tout au long du XVIe siècle : ses Questiones quodlibetales et Quaestiones metaphysicales sont dirigées contre le dominicain padouan Francesco Sicuro di Nardò. Son traité "contre la plurification de l'âme" est dirigé à la fois contre Nicoletto Vernia et contre Agostino Nifo.

Œuvres[modifier | modifier le code]

  • Opus doctrinae Scoticae in Thomistas [contient : Tractatus formalitatum eiusdem eximii Doctoris magistri Antonii Trombete Patavini provincie Sancti Antonii ministri in tractatum formalitatum Scoticarum sententia ad instantiam auditorum scholarium in Celeberrima patavina universitate edita inchoat, f. 1-18. Hebdomades formalitatum recentiores secundum Doctorem Subtilem ad viam Parisiensem, f. 19-24 Quaestio de divina praescientia futurorum contingentium, f. 1-10; Quaestiones [quodlibetales] metaphysicales (au nombre de 46, disputées à Padoue en 1493), f. 11-76. (Venetiis, Hieronymus de Paganinis, 1493). Pour une description complète de l'édition, voir Ludwig Hain, Repertorium bibliographicum, II, 2 (Berlin, 1925), no. 15645, p. 431-432. La métaphysique a connu une seconde édition à Venise en 1502 et à Venise en 1504 : Opus in Metaphysicam Arist. Padue in thomistas discussum cum qomnibus perutilissimis antiquioribus adiectis in optimam seriem redactis: et formalitates eiusdem cum additionibus et dilucidatione diligenti exculte (Venetiis, Octaviani Scoti, 1502 ; Venetiis, 1504).
  • Quaestiones eximii sacre theologie doctoris magistri Antonij Trombette Ordi. Minor, Venetiis, per Bonetum De Locatellis, 1502.
  • Questio profunda de efficientia primi principij ad mentem Aristotelis ; adiecta sublili questione Nunquid adultus non baptizatus saluari possit (Venetiis, 1513).
  • Tractatus singularis contra Averroystas de humanarum animarum plurificatione,Venetiis, Bonetus Locatellus : impens. Octaviani Scoti, 1498.

Bibliographie[modifier | modifier le code]

  • Luc de Wadding, Annales minorum, vol. XV, Florence, Quaracchi, , p. 513-514 ;
  • Giovanni Giacinto Sbaraglia, Supplementum et Castigado ad Scriptores Trium Ordinum S. Francisci, vol. I, Rome, Attilio Nardecchia, , p. 98 ;
  • Hugo von Hurter, Nomenclator Literarius, vol. II, 3e éd., p. 1105-1106 ;
  • Antonino Poppi, « Trombetta, Antonio », dans New Catholic Encyclopedia, vol. XIV, New York, McGraw Hill, (lire en ligne), p. 314 ;
  • Giovanni Brotto et Gasparo Zonta, La facoltà teologica dell'Università di Padova, Padoue, , p. 203-207 ;
  • Igor Agostini, L'infinità di Dio. Il dibattito da Suárez a Caterus (1597-1641), Rome, Editori Riuniti, , p. 64-65, 84, 268-269 ;
  • Francesco Marrone, « Descartes e la tradizione scotista. Gli antecedenti storici della nozione di ‘realitas obiectiva’ », Quaestio, vol. 8,‎ , p. 279-302 (290-294) ;
  • Antonino Poppi, « Lo scotista patavino Antonio Trombetta », Il Santo, vol. 2,‎ , p. 349-367 ;
  • Antonino Poppi, « L'antiaverroismo nella scolastica padovana alla fine del secolo XV », Studia patavina, vol. 11, no 1,‎ , p. 102-124 ;
  • Antonino Poppi, Causalità e infinità nella scuola padovana dal 1480 al 1513, Padoue, Antenore,  ;
  • Antonino Poppi, Il contributo dei formalisti padovani al problema delle distinzioni, Padoue, Edizioni Messaggero,  ;
  • Pietro Scapin, « La metafisica scotista a Padova dal XV al XVII secolo », dans B. Costa, Problemi e figure della Scuola scotista del Santo, Padoue, Edizioni Messaggero, , p. 501-509 ;
  • Giovanni Brotto et Gasparo Zonta, La facoltà teologica dell'Università di Padova, Padoue, Tipografia del Seminario, , p. 203-207 ;
  • Edward P. Mahoney, « Antonio Trombetta and Agostino Nifo on Averroes and Intelligible Species : A Philosophical Dispute at the University of Padua », dans Antonino Poppi, Storia e cultura al Santo dal XIII al XX secolo, Vicenza, Neri Pozza, , p. 289-301 ;
  • Edward P. Mahoney, « Duns Scotus and the School of Padua around 1500 », dans Camille Bérubé, Regnum hominis et Regnum Dei. Acta Quarti Congressus Scotistici Internationalis, vol. II, Rome, , p. 214-227.

Liens externes[modifier | modifier le code]