Olatze

Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.

Olatze ou Olʰatze est un toponyme de montagne basque indiquant une implantation pastorale et des cabanes de berger (olha).

Ce nom intervient dans de nombreux toponymes, notamment dans la région de Larrau en Haute-Soule :

Ahatzolatze (pic Mendibe), Arhanolatze (col d'Erroïmendi), Artʰanolatze, Maratzolatze, Murrolatze et Zihigolatz (pic des Escaliers), Belatzolatze (Odeizakia et Bosmendieta), Lopolatze (Odeizakia), Olʰatzarre (Bidouze), Olhatzezarre, Burdin Olatze et fontaine d'Otxolatze, Elixaltolatze (pic d'Orhy), Sarrantolatze (Erraitze gaina), Itʰolatze, fontaine d'Orkʰazolʰatze, Parapolatze.
Arranolate (Odeizakia) est manifestement apparenté, de même que le nom de village Olatz (Navarre) ou le Zirikolatz (landes de Saint-Pée-sur-Nivelle).

Un toponyme Saueria Olatze est attesté au XIIe siècle dans l'Aralarre[1].

La variante olatza est également productive dans le reste du Pays basque : Betolatza

Notes et références[modifier | modifier le code]

  1. “Dono et concedo totum quod in Iheldo Bizchaya habeo, cum tota sua pertinentia que mihi pertinent uel inuenire potuerint, et Hurumea similiter cum tota sua pertinentia, et Alça et Soroeta cum suis pertinentiis, et todos meos cubilares quos in Ariaz inuenire potuerint, et Gorostica Zaharra cum tota sua pertinentia, et Saueria Olatze et Zamiola cum omnibus suis pertinentiis, et quicquid in Arelarre de meo inuenire potuerint.”
    "dono Domino Deo et Sancte Marie de Pampilona: Orio et Hieldo cum tota sua pertinentia, scilicet Loiçtaran, Erratzaual, Saria, Urdauide, Bunieta, Dagandiburu, Lussarbe, Iringuren, Irarue, Aenetzia, Lordibeguia, Loizta. Iuchita, Berarratza, Badotzularraburu, Amossorara, Zalburcaicoa, Iturriozagua et Hurumea, Arainiuarr, Lastaola, Legarralde, Zuloeta, Ammunola, Mentauio, Anziz, Gierala, Muez, Macurssola, Guaragarze, Urtarzando, Izarrlegui, Apparren, Eualiuia, Alza et Soroetha cum tota sua pertinentia et cum totas suas pescarias. Et in Ariatz: Goizeta-Iaznue et totos meos cubilares quos ibi habeo uel habere debeo. Et in Aralarre: Saueriolatze, Zamilola, Gorostiaga Zaarra, Arriestarieta, Atelecotia, Ezquiasso Ataria, Barrunecoa, in Argoiena, cum tota sua pertinentia que pertinent uel pertinere debent".
    Documents navarrais de 1141-1150 décrivant les donations du roi García Ramirez à l'église de Pampelune (textes publiés par Gonzalo Martinez Diez).