Discussion utilisateur:Zanak'olona

Mieux comprendre Wikipédia

Devenir rédacteur

Vos pages

Rejoindre la communauté

Bienvenue sur Wikipédia, Zanak'olona !

Bonjour, je suis [zanak'olona], et je vous accueille en tant que wikipédien{{Antokom-pinoana} bénévole.

Wikipédia est une formidable aventure collective, toujours en construction. La version francophone comporte aujourd'hui 2 608 110 articles, rédigés et maintenus par des bénévoles comme vous et moi. Vous allez y effectuer vos premiers pas : n’hésitez pas à [[zanak'olona] si vous avez besoin de conseils ou d'aide pour cela, ou à laisser un message sur le [[zanak'olona]. Une réponse vous sera apportée avec plaisir !

Wikipédia repose sur des principes fondateurs respectés par tous :

encyclopédisme et vérifiabilité (s'appuyer sur des sources reconnues),
neutralité de point de vue (pas de promotion),
licence libre et respect des droits d'auteurs (pas de copie ou plagiat),
savoir-vivre (politesse et consensus),
n'hésitez pas à modifier (l'historique conserve tout).

Vous êtes invité(s) à découvrir tout cela plus en détail en consultant les liens ci-contre →

Un livret d'aide à télécharger, reprenant l’essentiel à savoir, est également à votre disposition.

Je vous souhaite de prendre plaisir à lire ou à contribuer à Wikipédia.

À bientôt !

P.S. Vos nouveaux messages seront affichés en bas de cette page et signés par leur expéditeur. Pour lui répondre, cliquez sur sa signature (aide).
Jules78120 15 juin 2015 à 14:54 (CEST)[répondre]

Finoana[modifier le code]

ANTOKOM-PINOANAN’NY ZANAK’OLONA “YESHO’A”

“Izaho no lalana sy fahamarinana ary fiainana; tsy misy olona mankany amin’ny Ray, afa-tsy amin’ny alalako”

TARI-DRESAKA Iaraha-mahita sy iainana amin’izao fotoana izao ny fijalian’ny vahoaka malagasy, nefa maro ny milaza ary tena marina tsy iadian-kevitra fa misy harena i Madagasikara. Anisan’ny vokatr’izany fahasahiranana izany ny fisian’ny antokom-pivavahana maro samihafa eto Madagasikara izay tsy mitsaha-mitombo toy ny mofo nisiana lalivay. Tsy mahagaga izany satria heverin’ny Malagasy fa ny fivavahana no vahaolana hanala azy amin’ny fijaliana. Tsy diso fa tena marina izany, fa kosa mampametraka fanontaniana ihany ny tsy fisian’ny vokatra maharitra hatramin’izao na dia saika ny Malagasy rehetra aza no mpino. Sao dia tsy any amin’ny manana ilay lakilen’ny vahaolana izay feno sy be mananamby àry no iantefan’ny vavakao ry vahoaka Malagasy, izany hoe diso adiresy angamba ianao matoa tsy misy valiny ny hafatrao? Na tonga any ny vavakao fa ny valim-bavaka angamba no mety diso lalana tsy tonga aty aminao fa toa lasa any amin’ny olon-kafa? Tsara ho fantatra fa amin’ny ankapobeny ny adiresy dia ahitana anarana sy ny toerana misy. Raha jerena araka izany adiresy izany dia izao no azo eretseretina mety ho zava-misy: misy fahadisoana anarana na toerana misy toy ny fokontany na trano ohatra. Tsara ho fantatra ihany koa anefa fa ny fandikan-teny dia ilana fitandremana fa anisany amitahana ny olona izay tsy mahalala ilay fiteny. Fa ny anarana kosa aloha dia tsy fandika, satria raha misy ohatra mampahafantatra anao ny anarany hoe Bien Aimé tany Frantsa, ka ampiharanao fandikana teny Malagasy dia lasa Lalatiana. Mba antsoy Lalatiana izy raha tonga eto Madagasikara, hitodika na hanoy ny antsonao ve izy? Raha hitady azy any Frantsa indray ianao dia ampiasao ny fitaovam-pifandraisana rehetra any an-toerana, ka ilay anarana nadikanao azy hoe Lalatiana ihany no anarany entinao mitady azy na manontany olona, hahita azy ve ianao? Na aiza na aiza dia Bien-Aimé ihany ny anarany. Na koa ohatra ny filoham-pirenena Malagasy amin’izao fotoana izao dia Hery RAJAONARIMAMPIANINA Martial ny anarany, n’aiza n’aiza ny toerana alehany dia tsy miova izany. Ny fanovana an’izany no anisan’ny mandiso adiresy. Ny toerana misy indray rehefa tsy voafaritra mazava tsara ny trano misy anao ao anatin’ny tanàna iray na fiaraha-monina iray dia tsy tonga ara-dalàna ny hafatrao. Ohatra amin’izany ny fivavahana, tokony ho fantatrao ampahalalahana tsara ny finoana misy anao sy ny foto-kevitra nanorenana azy: Iza no ivavahanao? Mino Azy marina ve ianao? Ahoana ny fomba fanehoanao izany finoana izany? Ary ny tena zava-dehibe dia ny fahafantaranao ny sitrapony mba hitiavany anao. F’angaha tsy ny olona manao ny sitraponao no mahazo fitia aminao, ary lazain’ny mpitazana ety ivelany aza tsindraindray fa hoe mpisolelaka? Ny fanampiana antsika hamaly ireo fanontaniana ireo ny antony nanaovana ity boky ity. Ny famakiana azy ity anefa dia mitaky fahatoniana sy fivelara-tsainy manana fomba fijery miabo, satria tsy natao hanohina an’iza n’iza na ianao izay mamaky azy ity aza, fa tsy fahanginana vokatrin’ny vanim-potoana misy sy izao fiainan-tsika izao, ary indrindra indrindra ny famolavolana niazonay taminareo sy ny tontolo manodidina anay izay isaoranay eto izay voakasik’izany mivantana na ankolaka. Fa na dia eo kosa anefa ianareo rehetra ireo dia ilay Ray any ambony izay namboatra izao rehetra izao, ilay nivavahan’Abrahama, tompon’ny fahefana eto an-tany sy any an-danitra no tena isaorana sy omena voninahitra namaly ny hatakay, dera sy laza ho azy hatramin’ny voalohany indrindra ary ho mandrakizay. Amen Araka izany eto amboalohany dia manasa sy manainga ampanajana anareo mpitarika fivavahana maro samihafa misy eto Madagasikara, tsy anavahana izany na ny mpitarika nentim-paharazana na ireo mpitarika antokom-pivavahana niforona avy any ivelany na ny teto Madagasikara, mba ny finoana izay anananareo no entina hamaky sy handinika ampahatoniana izay voasoratra ato fa tsy ny lalàna na foto-kevitrin’ny antokom-pivavahana tarihinareo. Raha handinika fiaraha-monina iray manko dia ilaina ny fijery ombam-pirotsahana an-tsehatra na fandraisana anjara mivantana mba hahafantarana ny zava-misy marina, nefa raha tsy misy ny fotoana isitahana kely itazanana ety ivelany dia mety ny fo ihany no lasa babo ka lasa manaraka tsy fidiny ny saina. Ny tianay hahatongavana ho anareo mpamaky dia izao; mivoaka ivelan’ny lalàna na fijerin’izany antokom-pivavahana izany ianareo vao mahita ny fahamarinana lazainay eto izay mety efa fantatrareo, nefa tsy sitraponareo angamba ny tsy anatanterahana sy ilazanao azy amin’ny mpiara-belona. Manaraka izany dia ialana tsiny dieny mialoha raha toa ka sendra manafitohina anao izay voalazanay ato satria fomba filaza mivatambantana no hindraminay hampiasaina amelabelarana ny hevitra, ary mety hifanandrify amin’ny fitondranao ny fiainanao. Tsy fanahy iniana hiditra amin’ny fiainanao manokana izany fa zava-misy na fifandrifian-javatra ihany. Tsara marihina eto dieny mialoha fa tsy mpaminany izahay, tsy tompon’ny fahaizana, tsinotsinona manoloana ny hafa izay manana mari-pahaizana ambony sy/na mpitarika antokom-pivavahana nandalina na mpandinika faminaniana na mpaminany, fa kosa mpino toy ny olona rehetra ihany na dia tsy nitarika antokom-pivavahana sy tsy mahavoafehy tsara ireo toko sy andininy ireo boky nanovozam-pahalalana aza. Valim-bavaka niazonay no arosonay eto izay nasaina hampitaina amin’ny Malagasy, ka toro lalana zarainay aminareo izao satria efa tanteraka amintsika ilay teny fikasana nohon’ny famerenana indray ilay fanekena. Ary tsy amin’ny fahamarinantsika no anolorana ity asa ity fa amin’ny halehiben’ny famindrapony, satria raha mbola tsy sitrapony dia tsy ho tanteraka. Fa Izy no lalana sy fahamarinana ary fiainana, tsy misy afaka mankany any amin’ny Rainy any an-danitra nahary izao rehetra izao raha tsy amin’ny alalany. Hoezahina tsy hohalavaina ny resaka, fa ny fahalalana izay efa anananao no hanampy ny fahazoanao ny dinidinika arosonay. Koa samia mamaky azy ampitiavana sy ampahatoniana ary diniho sy fakafakao tsara fa kely ny fotoana anapahantsika hevitra, ka mino aho fa hitari-dalana anao ny fanahin’Ilay Ray any an-danitra hitarika sy hanazava amintsika mba hahazoantsika ny tiany hahatongavana na dia tsy tonga lafatra loatra aza ny fandrafetanay ny hevitra amin’ny lahatsoratra famelabelarana,

FAMARITANA MIALOHA Mety samy manana ny famaritana ny olona rehetra fa ny raisintsika eto dia: • Ny atao hoe antokom-pivavahana dia rafitra iray na maromaro izay mifototra amin’ny finoana miainga avy ety ivelany na atsointsika ihany koa hoe endrika ahitana ka miorina amin’ny lalànan’ny mpino. • Ny antokom-pinoana dia foto-kevitra iray na maromaro izay mifototra amin’ny finoana miainga avy ao anaty na antsointsika ihany koa hoe hevitra mitondra ka miorina amin’ny lalànan’Ilay inoana. Raha izany àry ny famaritana dia ny antokom-pinoana no horesahintsika bebekokoa satria ny finoana aloha vao ny fivavahana fa tsy fivavahana no alohan’ny finoana. Rehefa fantatrao ny finoanao dia manaraka ho azy ny fivavahana. Tadidio mandrakizay soraty ao an-tsaina fa ny famonjena anao dia mandeha tokana fa tsy miankina amin’olona, araka ny fitenintsika Malagasy hoe samia mijinja ny vokatr’izay nataony. Ny olana iainantsika zanaka taty aoriana manko dia mivavaka manaraka ambokony izay tenenin’ny Ray aman-dreny satria nankato ny teniny. Tena tsara izany satria anisan’ny fanarahana ireo didy folo araka ny finoana nomen’Ilay nanome ny teny fikasana ny Rain’ny mpino dia Abrahama, fa ny Ray aman-dreny kosa no tokony nampahafantatra na mamantatra tsara ny finoana omena ny zanaka satria heverina fa tsy tokony hisy ny hanolo-bato mafana ny zanany, na koa raha mangataka vatomamy ny zanakao dia homenao menarana ve? Ka ny antokom-pinoana ny Zanak’olona no hozaraina amintsika eto, rehefa fantatrao tsara izany dia mora ho antsika ny miditra sy miaina ao anatiny. Raha ny firafitrin’ny teny no jerena dia misy matoateny roa dia ny antoko sy ny finoana, miampy anarana roa dia ny zanaka sy olona. Tsara lazaina ihany izany mba hahamora ny fahazoantsika ny tiana hahatongavana, fa zaraintsika roa fotsiny ny fanazavana ny hevitrin’ny teny dia ny hoe antokom-pinoana sy ny Zanak’olona. Ny antokom-pinoana dia efa nofaritantsika teo aloha fa hidirantsika lalindalina kokoa ny finoana izay fototrin’ny resaka, ka ny fanadihadiana izany no mitarika antsika avy hatrany hahazo ny atao hoe Zanak’olona. Ndeha àry hofantarintsika ny finoana misy eto an-tany amin’ny ankapobeny.

I. NY FOTOTRIN’NY FINOANA Araka ny fandinihana mifandray amin’ny tantara tranainy tany amin’ny taona miiba 3300 tany ho any dia nisy telo karazana amin’ny ankapobeny ny endrika fototra ahitana ny finoana, dia ny atao amin’ny teny vahiny hoe animisme, monothéisme ary polythéisme. Ireo no hohazavaintsika tsirairay amin’ny fomba tsotra mora hahazoantsika azy, fa araka ny voalazantsika teny amboalohany dia mipetraka hatrany ny fanamarihana hoe ny fahalalana izay efa anananao no hanampy ny fahazoanao ny dinidinika arosonay, fa raha mbola tsy fantantsika ny fisian’ny zavatra resahina eto dia amporisihina isika mba hanamafy amin’ny famakiana tahirin-kevitra mifandraika amin’izay atolotra eto.

ANIMISME Fahagolan-tany, mbola tsy nisy ny soratra dia ny lovan-tsofina (angano, tapasiry…) no nampiasain’ny olombelona fahiny nitehirizany ny haren-tsainany ka tamin’izany no niteraka ny animisme. Raha hazavaina tsotsotra amin’ny ankapobeny dia finoana mihevitra fa ny zava-boahary rehetra na ny ety an-tany toy ny biby sy ny zava-maniry, na ny eny amin’ny lanitra toy ny masoandro sy ny volana aman-kintana, na ny loharano sy tendrombohitra dia itoeran’ny fanahy. Niainga avy amin’izany ny fiheverana fa afaka mipetraka amin’ireo zavatra rehetra ireo ny fanahy, ka lasa nomena toerana sy fahefana ho ambony ny saritsarin-javatra na ilay tena zavatra nekena sy heverin’ny olona fa itoeran’ilay fanahy, na noheveriny fa toy io kisaritsarin-javatra io no endrikin’ilay mitahy. Ny Egyptianina fahiny dia anisan’ny firenena tranainy nahitana izany finoana izany, ary ny kisarisarim-biby no tena fampiasany. Nataony sary an-tsaina araka ny fiheverany miainga amin’ny zava-boahary misy ny endrik’ilay ivavahany, ka iny kisarisary iny no amboariny ka omeny fahefana, izany no antsointsika Malagasy hoe sampy. Ireto misy kisary sampy nampiasan’izireo tamin’izany.

Anisan’ny zava-boahary nomen’ny Egyptianina fahefana toy izany koa ny masoandro taorian’izany ka nivavahana ary ny Farao no mpanelanelana raha mbola velona toy ny asan’ny pretra amin’izao fotoana izao ary ireo vadiny no manampy azy tamin’izany. Kilasiana ao anatin’izany finoana izany koa ny hoe: aorian’ny fiainan’ny Mpanjaka fahavelony izay lazaina fa miahy ny vahoakany eto an-tany, dia mbola mitohy ihany izany asany izany na dia efa maty aza, ka natao hoe mitahy indray izy amin’izany. Hoy indrindra Andrianampoinimerina Mpanjaka tao Imerina (1787-1810) manamafy an’izany: “Raha razana tsy hitahy, mifohaza hihady vomanga”. Nolovaina tamin’ny Egyptianina izany fiheverana izany, hita taratra nanomboka tany amin’ny taona miiba 2649. Raha namboarina ny Pyramide fasan’ny Mpanjaka egyptianina dia natao miakatra ambony mitotohatra fito, ka izany fiakarana izany dia manana zorony efatra araka ny zoron-tany, mihakely ka miafara amin’ny tendrony maranitra ny faratampon’ny haavony. Nanehoana fa na dia efa maty aza ny Mpanjaka dia azo antoka fa mbola velona mifandray mitahy ny vahoakany na dia tsy miaina eto an-tany intsony aza. Nampiasaina ny isa fito izay fantatsika tsara fa milaza hafenoana, ary ny tendrony maranitra farany ambony dia maneho teboka tokana faratampony. Ny fiaraha-monina Egyptianina nanjakan’ny Farao dia tokana sy feno ary ao aminy ny ivon’ny fitantanana, naoriny manodidina ny fomba fivavahana ka rehefa maty izy dia lasa nivavahana satria inoana fa manana andraikitra sy fahefana midina amin’ny vahoakany dia ny asa fitahiana izay ataony. Toy izao sary hitantsika manaraka izao ohatra ny Pyramide Djoser ao Saqqarah, 28 km atsimon’ny Le Caire renivohitrin’ny Egypta ao Afrika avaratra, fasan’ny Farao fahatelo nanjaka tamin’ny taona miiba 2630 ka hatramin’ny 2611. Raha mamaky ireo tahirin-kevitra ahitana ny sivilizasiona Egyptianina isika dia hahalala bebekokoa mikasika izany izay tsy hivalamparantsika eto.

Ny Egyptianina dia niezaka mamantatra ireo lalàna fototra mifehy izao rehetra izao tamin’ny alalan’ny zava-boahary, izany ny mahatonga ny finoana ny tonom-bintana ampiasaintsika amin’izao fotoana izao. Ka ireo lalàna vokatrin’ny fikarohana natao ireo no nampandroso ny fiainan’ny zanak’olombelona, ka saika izay nitovy finoana no niara-monina lasa firenena ary nananganana antokom-pivavahana ho an’ny mpino. Raha fehezina izany dia ny finoana no nampiray ny mponina ao anatin’ny faritra iray izay lasa ho firenena, izy no fototrin’ny fiheverana sy ireo zava-manan-danja iraisana eo amin’ny fivoaran’ny fandrosoana. Ary tsy nisy fivavahana niorina feno teo ampiterahana.

MONOTHEISME Mba hahazoantsika azy dia ohatra avy hatrany no raisintsika dia ny finoana Hebreo. Tsara marihina eto ihany na dia efa fatantsika fa Abrahama no atao hoe Hebreo araka ny voasoratra ao amin’ny Torah, na antsoina ihany koa hoe lalànan’i Mosesy. Izao ny voadika ao amin’ny:

Genesisy 14:13: “Ary tonga ny anankiray izay efa nandositra ka nanambara tamin'i Abrama Hebreo izay nonina teo an-kazo terebintan'i Mamre Amorita, rahalahin'i Eskola sy Anera; fa ireo dia olona efa vita fanekena tamin'i Abrama”.

Raha ny Baiboly dikan-teny Malagasy no jerentsika dia ireo boky dimy voalohany: Genesisy, Eksôdôsy, Levitikosy, Nomery ary ny Deotoromia no atao hoe Torah. Mitantara ny famoronana izao rehetra izao sy ny fiainan’ny Abrahama sy ny taranany izay voafidy. Koa araka ny voasoratra ao amin’ny bokin’ny Torah dia ny Genesisy 1: 1 araka ny fanononana azy dia mivaky hoe “Béreschit Bara Elôhim...’ izay adika amin’ny teny frantsay hoe: “Au commencement Elôhim créa ...”. Araka ny finoana Hebreo dia Elôhim no anaranan’ilay tokana ivavahany ka inoany fa nahary izao rehetra izao. Ny hoe Elôhim raha adika teny malalaka amin’ny teny malagasy ny heviny dia Izy no Ray tokana mpahary izao rehetra izao. Ny tena marina dia maro ny anarana fiantsoan’ny Hebreo an’Ilay tokana nahary izao rehetra izao araka ny fahefana ananany, satria ny fanononana ny tena anarany dia ahazoana tsiny aminy araka ny didy fahatelo nomeny ao amin’ny didy folo. Ireto ny anarana fampiasa rehefa hanonona na hiantso azy, nampiasain’i Mosesy sy ny heviny: El gibor = Ray mahery, El shaday = Ray tsitoha, El-eliôn = Ray avo, El-avyno = Rainay ary ny hoe Adônay izay nadikan’ny mpandika ny Baiboly Malagasy hoe Tompo. Ny anarana hoe Elôhim sy Adônay no tena maro miverimberina ao amin’ny Torah. Araka izany ny finoana Hebreo dia isan’ny monothéisme tranainy indrindra izay nifototra tamin’ny Torah mirakitra ny didy folo nomena ireo taranaka voafidy dia ny zanak’Israely teo amin’ny tendrombohitra Sinay, Ndeha hofintinintsika ny tantara araka ny voalazan’ny Torah mba hahazoantsika ny fizotran’ny resaka satria ity finoana ity no fototrin’ny antokom-pinoana ny Zanak’olona izay ifanentanantsika hampiroboroboana. Nanan-janaka lahimatoa natsoina hoe Sema i Noa izay loham-pianakaviana sisa velona niaraka tamin’ny zanany sy ny vinantony taorian’ny safodrano, ary ny taranaka avy aminy no nipoiran’i Hebreo. Araka ny voasoratra hoe: Sema niteraka an'i Arpaksada, Arpaksada niteraka an'i Sela, Sela niteraka an'i Ebera, Ebera niteraka an'i Palega, Palega niteraka an’i Reo, Reo niteraka an'i Seroga, Seroga niteraka an'i Nahora, Nahora niteraka an'i Tera ary Tera niteraka an'i Abrama. Izany hoe taranaka avy amin’ny lahimatoa taorian’ny safodrano i Abrahama, izy no nitondra ny anarana hoe Hebreo araka ny voalazantsika teo aloha. Izy no nanorenan’ny Adônay ny famantarana ny teny fikasana voalohany dia ny famoràna izay tanterahin’izay taranany. Ny Israely dia taranakin’i Hebreo araka ny voasoratra fa Abrahama niteraka an’Isaka, Isaka niteraka an’i Jakoba izay nantsoina hoe Israely araka ny voasoratra ao amin’ny:

Gen 32:29 : “Ary hoy indray Izy: Tsy hatao hoe Jakoba intsony ny anaranao, fa Isiraely; satria efa nitolona tamin'Elôhim sy tamin'ny olona ianao ka nahery”. Ary voasoratra ihany koa ao amin’ny Gen 35:10 “Jakoba no anaranao; nefa tsy hatao hoe Jakoba intsony ny anaranao, fa Isiraely ny anaranao; dia nataony hoe Isiraely no anarany”.

Jakoba nanambady an’i: • Lea, niteraka an'i: Robena, Simeona, Levy, Joda, Isakara ary Zebolona • Rahely, niteraka an'i: Josefa sy Benjamina • Bila, ankizivavin-dRahely niteraka an'i Dana sy Naftaly; • Zilpa, ankizivavin'i Lea niteraka an'i Gada sy Asera. Ireo no zanakalahin'i Jakoba Israely izay naterany tany Mesopotamia. Raha atao bango tokana izany dia 12 ny isan’ny zanak’Israely. Ireo no taranaka voafidy iorenan’ny teny fikasana. Miorina tamin’ny lalàna dia ny Tôrah izany teny izany, ka i Mosesy no nomena izany tao amin’ny tendrombohitra Sinay, ka ny fototra lehibe ny didy folo izay tandremana toy ny anakandriamaso, ankoatra ny lalàna maro samihafa izay nomeny. Ireto avy izany didy folo izany raha adika teny malagasy malalaka araka ny filaharany: 1. Izaho no Adônay Elôhimanao, Izay nitondra anao nivoaka avy tany amin'ny tany Egypta, tamin'ny trano nahandevozana. Aza manana Adônay hafa, fa Izaho ihany. 2. Aza manao sarin-javatra voasokitra ho anao, na ny mety ho endriky ny zavatra izay eny amin'ny lanitra ambony, na izay etỳ amin'ny tany ambany, na izay any amin'ny rano ambanin'ny tany. Aza miankohoka eo anatrehany, ary aza miasa ho azy; fa Izaho, Adônay Elôhimanao, dia Adônay saro-piaro ka mamaly ny heloky ny ray amin'ny zanaka hatramin'ny zafiafy sy ny zafindohalika, dia amin'izay mankahala Ahy; nefa kosa mamindra fo amin'ny olona arivo mandimby izay tia Ahy ka mitandrina ny didiko. 3. Aza manonona foana ny anaran'i Adônay Elôhimanao; fa tsy hataon'i Elôhim ho tsy manan-tsiny izay manonona foana ny anarany. 4. Mahatsiarova ny andro Sabata hanokanana azy. Henemana no hiasanao sy hanaovanao ny raharahanao rehetra. Fa Sabatan'i Adônay Elôhimanao ny andro fahafito; koa aza manao raharaha akory ianao amin'izany, na ny zanakao-lahy, na ny zanakao-vavy, na ny ankizilahinao, na ny ankizivavinao na ny biby fiompinao, na ny vahininao izay tafiditra eo am-bavahadinao. Fa henemana no nanaovan'i Elôhim ny lanitra sy ny tany sy ny ranomasina mbamin'izay rehetra ao aminy, dia nitsahatra Izy tamin'ny andro fahafito; izany no nitahian'i Elôhim ny andro Sabata sy nanokanany azy. 5. Manaja ny rainao sy ny reninao mba ho maro andro ianao ao amin'ny tany izay omen'i Adônay Elôhimanao ho anao. 6. Aza mamono olona. 7. Aza mijangajanga. 8. Aza mangalatra. 9. Aza mety ho vavolombelona mandainga hanameloka ny namanao. 10. Aza mitsiriritra ny tranon'ny namanao; aza mitsiriritra ny vadin'ny namanao, na ny ankizilahiny, na ny ankizivaviny, na ny ombiny, na ny borikiny, na izay mety ho an'ny namanao akory aza. Raha azontsika tsara izany ohatra izany dia izay no atao hoe monothéisme, fehezina hoe finoana mifototra fa tokana no nahary izao rehetra izao, dia ny finoan’i Abrahama Hebreo, ka ny Torah na ny bokin’ny lalànan’i Mosesy hoy isika Malagasy no tahirin-kevitra voatokana tsy manam-paharoa loharano fototra mirakitra izany.

POLYTHEISME Araka izany anarana izany dia mifanohitra amin’ny monothéisme ny atao hoe polythéisme. Mono dia tokana fa ny Poly kosa no maro. Ny theisme dia finoana fa misy ny avo indrindra namorona izao rehetra izao. Ka ny polythéisme dia finoana ny fisian’ny zanahary maro. Eo amin’ny fiaraha-monina tranainy dia maro ny endrika ahitana izany finoana izany, ka ny angano Grika no anisan’ny fototr’izany voalohany na dia nahitana izany ihany koa aza ny Egyptianina taorian’ny fivoaran’ny animisme tao aminy. Nisy ny fandinihana ny zava-boahary na ny eto an-tany na ny eny amin’ny lanitra toy ny kintana amam-bolana, masoandro, rotsak’orana, tendrombohitra, afo, ranomasina, biby, zava-maniry, sns... izay niorina tamin’ny alalan’ny angano ny fahafantarana azy. Ireo zavatra ireo no nisiana endrika olona tsirairay namorona azy isanisany avy. Izany hoe fivoaran’ny animisme rehefa nanomboka namolaka ny zava-boahary tsikelikely ny olombelona, dia nihevitra izy fa toa azy mivoatra toy izany koa ny mpamorona. Ao koa ny mifototra tamin’ny fandinihana fampifandraisana ny fihetseham-po na toetran’ny olombelona amin’ny asan’ny mpamorona, ka samy heverina fa manana mpahary azy avokoa izany toetra rehetra izany. Petra-kevitra daholo izany tsara fantatra fa handray ohatra isika mba hahazoantsika azy mivantana, ka ny lovan-tsofina Grika tranainy no raisintsika. Ny Grika tranainy dia mieritseritra fa izao rehetra izao dia nanomboka niforona tamin’ny ivon’ny zavatra tsy voafetra any anatin’ny tany nantsoina hoe Chaos. Aorian’izay vao niseho ny tany natsoina hoe Gaia. Ny tany irery ihany no niteraka ny lanitra natsoina hoe Ouranos, sy ny ranomasina natao hoe Pontos ary ireo tendrombohitra. Niaraka tamin’ny zanany lahy Ouranos (lanitra) ny tany (Gaia) ka niteraka karazan’olona 12 mianadahy lehibe sy manana hery mihoampampana izay natao hoe Titans (lahy) sy Titanides (vavy) fahita amin’ny horonan-tsary vahiny ireny, ka enina ny Titans ary enina koa ny Titanides. Taorian’izany izy dia niteraka ihany koa tamin’ny zanany ranomasina (Pontos), ka anisany ireo zanany i Cerbère, alika mampatahotra manana loha telo mpiandry ny vavahadin’ny toerana any ambanin’ny tany misy ny fanahin’ireo maty. Iray amin’ireo zanany lahy enina nantsoina hoe Cronos dia nanafika ny rainy Ouranos ka nandratra azy. Raha vao latsaka tety an-tany ny ràny ity farany dia nampivoaka avy tao amin’ny tany ireo biby lehibe mampatahotra misy rambony toy ny bibilava izay nantsoina hoe Géants. Resy Ouranos ka lasa Cronos no namehy ny lanitra sy nanambady ny anabaviny natsoina hoe Rhéa. Nanan-janaka maro izireo, kanefa napetran’i Ouranos fa hohaniny tsirairay avy ireo zanany raha vao teraka, ka dimy ireo laniny. Manoloana izany loza mipetraka amin’ny taranany izany dia tapa-kevitra i Rhéa fa hanavotra ny zanany naterany fahaenina manaraka izay nantsoina hoe Zeus. Nitombo tany ampiafenana i Zeus tao amin’ny Nosy iray, ka rehefa lehibe dia namaky ady tamin’ny rainy nampian’ireo iray tampo aminy 5 mianadahy nantsoina hoe Hestia, Déméter, Hadès, Poséidon ary Héra. Naharitra mandritra ny folo taona izany ady izany ka naharesy i Zeus. Taorian’izany dia nozarain’izy mianadahy avy izao rehetra izao, ka Zeus indray no nanam-pahefana tamin’ny lanitra ary lehiben’ireo zanahary rehetra: Poséidon nanjaka tamin’ny ranomasina, Hadès zanaharin’ny maty ka nanam-pahefana amin’izay any ambanin’ny tany dia ny toerana misy ny fanahin’ireo maty. Raha fehezina izany dia Zeus no lehiben’ireo zanahary araka ny lovan-tsofina Grika, izy no miandraikitra ny fanajana ny firindran’izao rehetra izao sy ny tontolo iainana ara-tsosialy sy ara-kolotsaina, hentitra sy sarotiny izy ary afaka mandatsaka ireo orana, tafio-drivotra, tselatra sy varatra ary kotroka. Matetika izy dia maka endrikan’ny biby Taureau na voromahery. Teo amin’ny lovan-tsofina Romana dia Jupiter ny anarany. Nanambady maro izy ka ny vadiny fahatelo Héra mpiaro ireo vehivavy manambady no tena nana-danja. Nanan-janaka efatra izireo izay samy zanahary avokoa, ka nantsoina hoe Arès no zanaharin’ny ady, Hébé (vavy) no tompon’ny fahatanorana, Héphaïstos zanaharin’ny afo ary Ilithye (vavy) no tompon’ny fahaterahana. Zanahary tsy nionona tamin’ny vadiny i Zeus fa nijangajanga ka nifankatia tamin’ny izay azony niterahana toy ny olombelona, Titanides,... ka niteraka fialonana tamin’ny vadiny Héra. Ireto avy ny zanany izay samy zanahary avokoa araka ny angano grika: Athéna tompon’ny ady sy ny fahendrena mpiaro ny tananan’ny Athènes tao grika, Aphrodite tompon’ny fitiavana sy ny fihaingoana, Apollon zanahary fahazavan’ny masoandro ka Artémis anabaviny kambana aminy tompon’ny fihazana sy ny fahazavan’ny volana sy ny fahafatesana tampoka, Dionysos zanaka tamin’ny olombelona zanakavavin’ny mpanjaka ny Thèbes Sémélé izay maty fony izy nitondra ilay vohoka. Nefa nalain’i Zeus ilay zaza ka nafeniny tao amin’ny feny ka nivoaka avy ao raha vao teraka. Izy no zanaharin’ny ranom-boakazo sy divay. Hermès zanaharin’ny varotra sy ny fandehanana ary mpitondra tenin’ireo zanahary. Helène vehivavy farany tsara amin’ireo mety maty zanakin’i Zeus tamin’ny mpanjakavavin’ny Sparte. Héracles zanan’i Zeus tamin’ny mpanjakavavin’ny Alcmène izay nanana hery ka nanavotra ny vahoaka antsoin’ny grika hoe Christos na Hercule amin’ny angano romana. Amin’ny Grika ireo zanahary ireo dia mitovy endrika amin’ny olona, afaka maka endrika biby na rahona, manana fihetsehampo toy ny olombelona afaka mitia sy mifanohitra amin’izany, mandefitra sy mety tezitra, manana fahendrena sy faharetana ary manana toetra ratsy ihany koa dia ny fialonana sy lolom-po. Tsy mety maty ny zanahary ary nifangaro tamin’ny fiainan’ny olona, afaka manampy sy manakasakana ny fiainan’ny olombelona. Saika ny zava-misy eo amin’ny natiora dia misy zanahariny avokoa aminyy toy ny ranomasina, lakan-drano, renirano, ala, rivotra, teny ambolena, sns. Tsara ny nilazana ireo anarana ireo sy ny teti-arana misy momba an’i Zeus mba hahazoantsika ny resaka any aoriana. Fehiny, eo amin’ny lovan-tsofina Grika dia miisa 12 ny zanahary ka Zeus no lehiben’izireo. Izany no atao hoe polythéisme. Raha bangoina izay voalaza rehetra izay dia misy telo karazana amin’ny ankapobeny ny fototrin’ny finoana dia ny monothéisme toy ny finoan’i Abrahama Hebreo, ny polythéisme tao amin’ny Grika ary ny animisme nisy tao Egypta. Ireo no hita taratra taty aoriana araka ny endriny avy.

II. NY SIVILIZASIONA SY NY FINOANA HEBREO MONOTHEISME Ny tantaran’ny Zanak’Israely: Araka ny voalaza tany aloha dia 12 ny zanak’Israely dia: Robena, Simeona, Levy, Joda, Isakara, Zebolona, Josefa, Benjamina, Dana, Naftaly, Gada ary Asera. Raha manaraka ny tantaran’ny zanak’Israely isika dia babo tao Egypta izireo mandritra ny 430 taona. Taty aoriana rehefa nivoaka tao Egypta izireo notarihin’i Mosesy araka ny baikon’i Elôhim dia namakivaky ny ranomasina mena, nanao fanekena tamin’ny Elôhim tao Sinay. Mazava ho azy fa fipetrahana 430 taona tao Egypte nanomboka tamin’ny andron’ny Josefa izany dia efa maro ireo taranaka taty aoriana no nahita na/sy niaina tamin’ny finoana animisme tao Egypta. Porofon’izany raha niandry an’i Mosesy niakatra teny amin’ny tendrombohitra Sinay haka ny didy folo izireo dia tsy nahandry fa nimenimenina ka nanamboatra sampy omby volamena hivavahana. Tsara marihina izany fisehoan-javatra izany fa hanampy antsika amin’ny fanazavana any amparany. Araka ny tantara dia nitady mpanjaka ny zanak’Israely nanomboka tamin’ny andron’ny Samoela mpaminany, ka i Saoly avy amin’ny foko Benjamina no mpanjaka voalohany tamin’ny taona miiba 1020. Nondimbiasan’i Davida nanorina ny renivohitrin’ny Jerosalema ary Solomona zanany mpanjaka fahatelon’ny zanak’Israely izay nanorina ny tempoly tao Jerosalema. Tamin’ny fotoana nanjakan’ity mpanjaka Solomona ity no nisian’ny fiovana goavana teo amin’ny tantaran’ny zanak’Israely ka nahatonga ny sazy nampizara roa ny fanjakana Isaraely nohon’ny fivadihany tamin’Adônay Elôhim, ka atsimo ny fanjakan’ny Joda izay Jerosalema no renivohiny ary avaratra fanjakan’ny Israely ka Samarie no renivohiny. Izao ny voasoratra ao amin’i

I Mpanjaka (11: 29 – 32) : “Ary tamin'izany andro izany, raha nivoaka avy tany Jerosalema Jeroboama, dia nahita azy teny an-dalana Ahia Silonita mpaminany; ary Ahia nitafy lamba vaovao, ary izy roa lahy ihany no tany an-tsaha. Dia noraisin'i Ahia ny lamba vaovao-izay notafiny, ka notriatriariny ho roa ambin'ny folo. Ary hoy izy tamin'i Jeroboama: Raiso ho anao ny tapatapany folo; fa izao no lazain'i Elohym Adônay ny Isiraely: Indro, Izaho efa hanendaka ny fanjakana ho afaka amin'ny tànan'i Solomona, ary homeko anao ny firenena folo. (nefa ny firenena iray dia mbola havela ho azy ihany noho ny amin'i Davida mpamompoko sy Jerosalema, tanàna izay nofidiko tamin'ny firenen'Isiraely)”.

Vokatr’izany, dia niadian’ireo mpifanolom-bodirindrina taminy ireo fanjakana roa vaovao, ka tamin’ny taon-jato miiba faha VIII dia babon’ny Asirianina ny fanjakan’ny Israely. Taty aoriana tokotokony tamin’ny taona miiba 587, ny renivohitran’ny Jerosalema dia lasan’ny Nabuchodonosor II mpanjakan’ny Babylonianina. Ny taona miiba 539, rehefa azon’ny Perse ny tananan’i Babylone dia nisy tamin’ireo taranaka zanak’Israely no afaka niverina tany Kanana izay natsoina hoe Jiosy niteraka an’Yesho’a mesia Mpamonjy sy namono azy.Taty aoriana anefa tamin’ny taona miiba 332 dia lasan’i Masedonianina Alexandre le Grand ary ny jeneraly Romana Pompée tamin’ny taona miiba 63 ny fanjakana. Lasa faritanin’ny Romana ny fanjakan’ny Jodia. Zato taona mihoatra taty aoriana, taona faha 70 dia nikasa hikomy ireo Jiosy nefa niforitra manoloana ny fahefan’ny Romana. Noravan’ny Jenaraly Titus ny tempolin’ny Jerosalema ary nenjehina ireo Apostôly ka maro tamin’ireo Jiosy no nandositra izay voalazan’ny faminaniana tao amin’ny Baiboly ka tanteraka. Raha hazavaina amin’ny faminaniana amin’ny baiboly izany dia tsy hoe tsy mahaaro ny tempoliny Adônay Elôhim fa vokatrin’ny tsy fijanonan’ny sorona biby alatsa-drà natao tao amin’ny tempoly sy ny fisian’ny mpisorona eto an-tany na dia efa novonoina nanao sorona ny tenany aza ny Zanak’olona no nahatanterahan’izany. Izany kolotsaina izany no mbola mipetraka eto Madagasikara mahatonga ny fanaovana sorona biby, satria tsy mino fa efa tsy ilaina intsony ny fanaovana fanatitra alatsa-dra, Adônay Elôhim efa nanome ny hasolo izany dia ny Yesho’a ho hanitra ankasitrahany.

Daniela 9: 26-27 Ary rehefa afaka ny roa amby enim-polo herinandro, dia hovonoina ny Mesia* ka tsy hanana; ary ny vahoaky ny mpanjaka izay ho avy dia handrava ny tanana sy ny fitoerana voatokana; ary ny farany dia hisy safotra, ary hatramin'ny farany dia hisy ady sy fandravana voatendry.[Na: ilay voahosotra] Ary hanorina fanekena ho herinandro amin'ny maro izy ary hampitsahatra ny fanatitra alatsa-drà sy ny fanatitra hafa hatramin'ny antsasaky ny herinandro, ary amin'ny elatry* ny fahavetavetana no nihavian'ny mpandrava, hatramin'ny fahafonganana voatendry, izay haidina amin'ny mpandrava**. [*Na: eo an-tampon'][**Na: ny efa lao]

Araka ireo tahirin-kevitra mikasika ny sivilizasiona dia ireto avy ny faritra voatonona anarana nalaza tamin’ny tantara: Mésopotamia, Egypta, Grika, Perse ary Romana. Ny baiboly ihany koa dia miresaka an’izany raha ny faminanian’i Daniela tamin’ny andron’ny mpanjakan’ny Babylona Nebokadnezara, renivohitrin’ny Mésopotamie no dinihina. Tsara ny mba amakiantsika ny bokin’i Daniela ao amin’ny baiboly fa ahitana izany faminaniana izany izay niseho tamin’ny alalan’ny nofin’i Mpanjaka Babyloniana sy Daniela. Raha zohina izany tantara izany dia niaina tao anatin’izany sivilizasiona izany ny taranakin’ny zanak’Israely. Nihen-danja ny teny Hebreo sy ny kolotsainy, mazava ho azy izany fa ireo firenena nambabo azy no nanjakazaka, ary na ny finoana aza dia nanaraka ny fiovaovan’ny tantara hatramin’ny niterahan’ny Zanak’olona.

III. NY FINOANA KRISTIANINA Tsy dia hiditra antsipîriany amin’ny tantaran’ny fiangonana kristianina isika fa tonga dia ny marina tiana hahatongavana no horesahintsika. Ny kristianina dia niforona taty aorianan’ny fampianaran’ny Apôstôly izay taratrin’ny zanak’Israely talohan’ny fiavian’ny mesia Mpamonjy jiosy avy ao Nazareta, taranakin’i Davida Mpanjaka. Teo amin’ny finoana, rehefa babo ny zanak’Israely dia nadika teny Grika sy Latina ny Baiboly Testameta taloha, ka na ny anaran’ny Elôhim dia nadika araka ny fiteny nandikana azy hoe Dieu, Jehovah, Yaveh, Allah, Jah, sns,…nandikana ilay litera efatra tétragramme YHVH, nefa lazaina fa monothéisme araka ny finoana Hebreo no resahina. Taty aoriana ihany dia nadika torak’izany koa ny Testameta vaovao na dia teny Hebreo aza no nanoratan’ireo Apôstôly azy, ka ny anaran’ny mesia Mpamonjy izay jiosy nantsoina hoe Yesho’a dia novaina hoe Jesus Christ avy amin’ny anaran’ny zanahary grika hoe Zeus sy Christos toa an’i Hercule izay nolazaintsika tany aloha. Izany hoe Jesus Christ dia dikan’ny hoe Zeus dia Christos. Misy ifandraisany maro ny fivavahana Romana sy Grika raha ny momba ireo zanahary no resahina, izany hoe finoana polythéisme. Anarana ihany no miova fa ilay kisarisary olona dia iray ihany. Noho izany ny hoe kristianina dia ireo olona mivavaka sy mino fa Zeus Christos no mesia Mpamonjiny. Raha tonga teto Madagasikara ihany koa izany finoana izany ka nadika tamin’ny teny Malagasy ny Baiboly dia novaina ny anaran’i Elôhim ka natao hoe Andriamanitra izay avy amin’ny teny hoe Andriana + manitra. Fanononana ny fatin’ny Mpanjakan’ny Merina, satria napetraka tamin’izany fotoana izany fa raha maty ny Andriana dia atao hoe miamboho ary lasa Andriana manitra ny fatiny. Ny kolotsainan’ny foko sasany amin’ny faritra Atsimo sy Atsimo andrefan’ny Madagasikara dia mametraka fa ny faty any aminy dia antsoina hoe zanahary. Raha manao sorona ny mpitana hazomanga dia miantso an’io Zanahary io ary mitodika any Atsinanana izay heverina fa iposahan’ny masoandro taratrin’ny fahazavan’ilay mpahary araka ny finoana animisme Egyptiana tranainy. Ary ny hoe Masina dia anaran’ny sampin’i Ranokombe ombiasan’Andriamasinavalona (1675-1710), ka rehefa misy zavatra nanontaniana ny mpanjaka tamin’ny ombiasany tamin’izay fotoana izay dia manao hoe: Ahoana hoy izy ny masina? Ka lasa ny fanahin’ny sampin’ny mpanjaka izay finoana animisme no antsoin’ny kristianina fa tsy ny rôrha kôdesh izay fanahy nangatahin’Yesho’a tamin’ny Adônay Elôhim hirotsaka ka ho mpananatra hitarika ny mpino. Voafitaka ny mpino ka natao hoe kristianina, nino ny trinite izay taratrin’ny finoana polythéisme. Izao anefa ny lazain’ny didy roa voalohany amin’ny didy folo:

1. Izaho no Adônay Elôhimanao, Izay nitondra anao nivoaka avy tany amin'ny tany Egypta, tamin'ny trano nahandevozana. Aza manana Adônay hafa, fa Izaho ihany. 2. Aza manao sarin-javatra voasokitra ho anao, na ny mety ho endriky ny zavatra izay eny amin'ny lanitra ambony, na izay etỳ amin'ny tany ambany, na izay any amin'ny rano ambanin'ny tany. Aza miankohoka eo anatrehany, ary aza miasa ho azy; fa Izaho, Adônay Elôhimanao, dia Adônay saro-piaro ka mamaly ny heloky ny ray amin'ny zanaka hatramin'ny zafiafy sy ny zafindohalika, dia amin'izay mankahala Ahy; nefa kosa mamindra fo amin'ny olona arivo mandimby izay tia Ahy ka mitandrina ny didiko.

Mampametraka fanontaniana adaladala izany fisehoan-javatra izany hoe taiza no nahafantarana izany finoana monothéisme izany? Tsy avy tamin’ny Hebreo ve? Koa maninona no novaina ny fototra dia ny anarana, moa ve raha manonona ireo anarana novaina ianao dia aiza no iantefan’ny vavakao? Ary ny trinite dia finoana ahitana taratra polythéisme, ny fanahy dia rivotra (rôrha) na anjely mpananatra iraka solotenan’ny Elôhim

Salamo 104: 4 Ary manao ny rivotra ho irany Sy ny lelafo ho mpiasany*.[Na: Manao ny anjeliny ho rivotra Ary ny mpiasany ho lelafo]

ka tsy manana fahefana mamela heloka izay fepetra maha Adônay na dia ahitana ny anarany El aza,

Eksôdôsy 23: 21 Mitandrema eo anatrehany, ka mihainoa ny feony, ary aza mampahatezitra Azy; fa tsy hamela ny fahotanareo Izy; fa ny anarako no ao aminy.

ohatra Michael, Grabriel, Raphael. Fa Yesho’a kosa dia mpamela heloka

Matio 9: 6 Fa mba ho fantatrareo fa ny Zanak'olona manana fahefana eto ambonin'ny tany hamela heloka (dia hoy Izy tamin'ilay mararin'ny paralysisa): Mitsangàna, betao ny fandrianao, ka modia any an-tranonao.

ka tandremo fa blasfemia ny finoana ny trinite satria fampitoviana ny fanahy amin’ny Adônay. Mazava ny voasoratra izay tenin’Yesho’a hoe Izaho sy ny Ray dia iray ihany, Izaho ao aminy, Izy ato amiko. Izany dia midika fa Yesho’a no Adônay satria izy manana fahefana hamela heloka ihany koa. Raha mijery isika ny bokin’ny lalànan’i Mosesy na Torah dia voasorata ao amin’ny didy fahatelo manao hoe:

3. Aza manonona foana ny anaran'i Adônay Elôhimanao; fa tsy hataon'i Elôhim ho tsy manan-tsiny izay manonona foana ny anarany.

Io didy io dia maneho ny voninahitrin’ny anaran’ny Adônay izay misy fahefana ka tsy tokony hampiasampiasaina tsy misy antony, satria raha vao ampiasiana amin’ny fotoana ilazana azy dia miseho avy hatrany ny fahefany izay hita taratra ao amin’ireo anarana fiantsoana azy hoe: Elôhim, El Shaday, El Gibôr, Elôhey tsevahôt, El-Eliôn… ka ny teny faminaniana izay mirakitra ny paikan’ny famonjena ny zanak’olona dia tenin’ny Adônay. Ka ny fahatanterahana io teny io izay tonga nofo dia Yesho’a. Io no anarana tokan’ny Adônay izay ao ambadikan’ny hoe YHVH, nidina tety an-tany ho Zanak’olona, ka ny fanekena handray azy dia mamerina ny olona ho zanak’olona zanakin’i Adônay Elôhim honina ao amin’ny fanjakany, ka Izy no mialoha lalana antsika. Tsy nampahafantarina antsika izany anarany izany hatramin’izay, fa amin’izao kosa dia efa sitrapony ny ahafantarantsika izany satria hasehony amin’izay ny voninahiny manomboka izao, ka avy eto Madagasikara no iatombohany, miainga avy ao an-tokatranontsika ka tsy ho kristianina ny iantsoana ny mpino fa zanak’olona araka ny hafatra nomeny anay, io no antokom-pinoana farany eto an-tany mampiray manomana antsika ho vonona amin’ny fandraisana ny fiverenany. Izay no atao hoe monothéisme fototra sy iraka ampanaovina ny zanak’olona ao amin’ny antokom-pinoana ny Zanak’olona. Isaorantsika Malagasy azy fa efa voafidiny isika hatrizay tao anatin’ny maro ho firenena ho taratrin’ny voninahiny. (Araka ny tantara miafina izay voalaza ao amin’ny Baiboly izay ao ianareo nandalina izany hanaporofo azy, dia taranak’ireo zanak’Israely ny Malagasy ka tarikan’i Efraima zanakin’I Josefa, ary Madagasikara ilay tany tondra-dronono misy tantely nampanantenaina ny taranaka voafidy, fa saingy tsy nahita maso toy ny namonoan’ny jiosy ny mpamonjy isika ka tsy mahagaga raha isika taranakin’i Hebreo ara-nofo no tsy nahalala fa mbola manao sorona mandatsa-drà araka ny nolazaintsika tetsy aloha, asan’ny antokom-pinoanan’ny Zanak’olona ny mampahafantatra izany hoy ny hafatra). Izao no voasoratra tiana mba hosaintsainintsika momba izany anarana izay

Jaona 1: 1 Tamin'ny voalohany ny Teny, ary ny Teny tao amin'Elôhim, ary ny Teny dia Elôhim.

Ny hoe trinité Ray sy Zanaka ary Fanahy masina izay ampiarahina amin’ny marikin’ny hazo fijaliana dia marikan’ny confrerie izay vondron’olona mifanaiky ho iray tanjona eo ambany fiahian’ny mpiahy tokana, ka lasa fiaraha-monina niafina izay efa miharihary amin’izao fotoana izao, lazaina amin’ny teny vahiny hoe societé secrète. Vondron’olona manao fanekena (pacte) miafina hiasa ho an’ny Satana mba hahazoana harena sy fahefana ety an-tany. Mazava ho azy izany fa ny Batisa amin’ny anaran’ny trinité dia Satana no ao ambadikany. Raha tsorina dia ahitana animisme sy polythéisme ny fivavahana kristianina fa tsy monothéisme, nefa tsy fantatrin’ny Malagasy izany fa voafitaka izy. Izany no nahatonga an’i Jaona naminany milaza ao amin’ny bokin’ny Apokalypsy mikasika ilay bibidia roa nomen’ny satana fahefana hiasa roa amby efapolo volana, ary nisy bibidia ihany koa nivoaka avy any amin’ny ranomasina ka namoaka riaka izay midika hoe fampianaran-diso . Ny finoana Egyptianina animisme sy Grika sy Romana polythéisme no hitan’i Jaona fa bibidia roa nomen’ny Satana fahefana. Nanome toromarika ihany koa izy fa saingy tsy novantaniny ny anaran’ny bibidia sy isan’ny marikin’ny anarana fa izao no nanaovany azy: Raha isiana sandany ny litera araka ny filaharany dia: A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26

Raha raisina ireo sandan’ny litera ireo ka ampiharina amin’ny anarana hoe Jesus ary ampitomboina ny isa fiandohana 1 sy ny isa fiafarana 9 dia manome: JESUS = 10 + 5 + 19 + 21 + 19 = 74 x 9 = 666 Iarahantsika mahalala fa tamin’ny andron’ny Apôstôly dia nenjehina izy ireo, ary tsapany fa ilay anaran’ny sampy grika no nanovana ny anaran’Yesho’a. Nefa sarotra amin’ny ny hampahafantatra an’izany mivantana amin’ny mpamaky tamin’izany fotoana izany satria mbola eo ambany fifehezan’ny Romana ny tananany, ka tsy ho tonga aty amintsika ny hafatriny raha fantan’ny Romana ny tiany holazaina. Izany hoe ny kristianina malagasy dia mivavaka amin’ny fatin’ny mpanjaka (Andriana manitra) sy sampin’ny mpanjaka notazonin-dRanokombe (masina) ary zanaharin’ny Grika (Zeus) izay aseho amin’ny alalan’ny trinité. Ao anatin’ny finoana polythéisme sy animisme ireo izay lazain’ny Paoly ao amin’ny bokin’ny fanambarana hoe bibidia roa nomen’ny Dragona fahefana dia ny devoly na Satana izany. Taty aoriana raha manaraka ny tantaran’ny fiangonana katolika Romana isika tamin’ny andron’ny Emperora Romana Costantin (306-337) dia nafangarony ireo finoana telo ireo, ka nanao fanekena tamin’ny Satana ny fanjakana Romana ka nanao ny fiangonana Katolika ho fitaovana hiasa ho an’ny Satana hanitarana ny fanjakany eto an-tany, ka lasa mivavaka amin’ireo mpiasany (bibidia roa) isan’andro ny mpino kristianina izay mitambatra ao amin’ny FFKM ny fototrany eto Madagasikara. Rehefa tonga ny pentekosta dia ny fanahin’ny sampy no antsoin’ny kristianina sy lazainy fa milatsaka, ka tsy mahagaga raha manao teny tsy fantatra ny sasany satria fanahin’ireo tromba vahiny no mianjaka aminy rehefa mivavaka. Tsara ho fantatsika fa amin’ny fotoana androahan’ny mpiandry demonia ireny dia ny fahefan’ny Zeus Christos no ambadikin’ny anarana Jesosy Kristy, ampiasaina androahany ny fanahy amin’ny fivavahana krisitianina, izany hoe ny finoana polythéisme sy animisme no miady fanjakana izay lazaina hoe miady an-trano, ka izay mahazo fankasitrahana miasa mafy ho an’ny Satana ihany no mivoaka mpandresy. Fa ny zanak’olona dia tsy andairan’izany rehefa madray sy mino ny Zanak’olona izay efa mialoha làlana dia Yesho’a Adôn. Itaritana ny saintsika ihany koa fa fahefana nomen’ny Satana ny bibidia animisme ihany koa ny misy eto madagasikara dia ny fanompoana isan-karazany izay atao hoe “fomban-drazana”, ohatra ny fanompoana isan-taona ao Mahajanga ilay antsoina hoe fanompoana an’Andriamisara efa-dahy manan-kasina, izay lazaina fa fomban-drazana. Taloha dia nisy ombiasa natao hoe Andriamisara izay andriana Sakalava niditra avy tao amin’ny faritra atsinanan’ny Madagasikara , nandalina ny finoan’ny razany Egyptianina tranainy, ka lasa ombiasan’ny Andriamandisoarivo mpanjaka tao Sakalava Boina, nahazo izany fahefana izany tamin’ny Satana izy ka nanana ny sikidy sy fomba nahatonga ny tromba, ka lasa tompoin’ny mpiankohoka sy ireo tromba rehetra isakin’ny volana voatokana hanaovana izany. Torak’izany koa ny jiny ao Ianantsono sy Morondava, sns, fahefana avy amin’ny Satana nomena ny finoana animisme ka tsy tonga saina ny malagasy fa mitompo tena fatratra fa fomban-drazany izany. F’angaha razambentsika Satana ka ny fombany no ho fombantsika? Aza hadino ny voasoratra fa ny olombelona dia vovoka niampy fofon’aina ka io fofon’aina io no miala rehefa maty ary miverina ho vovoka indray ny nofo, fa tsy hoe mbola mivezivezy any ny fanahiny Fabahy avy aiza àary ilay lazaina hoe mankany Ambondrobe? Asan’ny Satana izany. Fa Adônay Elôhim dia namboatra ny “Olombelona = Vovon-tany + fofonaina”. Tadidio fa raha vao fomban-drazana no misy finoana ka tsy mifanaraka amin’ny finoana monothéisme dia finoana hafa izany ary raran’ny didin’ny Adônay Elôhim amin’ny didy voalohany sy faharoa ka tandremo. Vokatr’izany rehetra izany dia voafatotran’ny Satana ny mpino kristianina satria mivavaka aminy, ka tsy mahagaga raha ny toetran’i Zeus mpijangajanga no mahazo vahana amin’ny mpitarika ny fiangonana sasany, indrindra ny mpitarika fiangonana katolika izay lasa sodomita (Pédé) ny ankamaroany (mompera, frera, sns), angamba tsy ilaina fanaporofoana sy fanononana anaran’olona izany fa ianao ihany dia efa mahita sy mahatsapa izany. Fantatsika tsara na fantatr’izireo tsara anefa fa tsy ankasitrahan’ny Adônay Elôhim izany fitondratena izany ka nandringanany an’i Sôdôma sy Gômôra. Misy ihany koa ny Pasitora misotro toaka izay mpiara-misotro tamin’ny tena taloha izay tsy dia ilaina ny anononana ny anarany fa na dia ianao aza efa niara-nisotra tamin’izy ireny, ao ny misipa diakona na mpiandry na vehivavy mpitondra tena, fa tsy lazaina intsony moa ireo mpitarika fivavahana taty aoriana izay ataon’izy iray finoana fototra ihany hoe Sekta, mijangajanga amin’ny vehivavy mbola kely virijina izay heveriny fa fahadiovana. Nisy namana aza lehilahy mpiandry ao amin’ny fiangonana loterana sy FJKM babon’izany toetrana sodomita izany, Misy ny fiangonana manaiky ny fanambadian’ny lahy sy ny lahy na vavy sy ny vavy any any-dafy toy ny katôlika sy ny FJKM ohatra ao Frantsa. Fa hono hoa aho, izany ve no sitrapon’ny Adônay Elôhim no voizina sy ankasitrahan’ny fiangonana? Satana no ao ambadik’izany fivavahana izany. Tsy vitan’izany ihany fa novana ny tonon’andro hampanarahina ny calendrier Grégorien hampiasaina mba tsy hahaizana ny marina amin’ny andro voatokan’ny Adônay. Ohatra lasa Alahady ny andro ivavahana fa tsy Sabata (Asabotsy). Nefa ny didy fahaefatra amin’ny didy folo dia manao hoe:

4. Mahatsiarova ny andro Sabata hanokanana azy. Henemana no hiasanao sy hanaovanao ny raharahanao rehetra. Fa Sabatan'i Adônay Elôhimanao ny andro fahafito; koa aza manao raharaha akory ianao amin'izany, na ny zanakao-lahy, na ny zanakao-vavy, na ny ankizilahinao, na ny ankizivavinao na ny biby fiompinao, na ny vahininao izay tafiditra eo am-bavahadinao. Fa henemana no nanaovan'i Elôhim ny lanitra sy ny tany sy ny ranomasina mbamin'izay rehetra ao aminy, dia nitsahatra Izy tamin'ny andro fahafito; izany no nitahian'i Elôhim ny andro Sabata sy nanokanany azy. Tsara ampahafantarina antsika fa ny Alahady dia andron’ny vorombe. Ny atao hoe vorombe dia fanahy ao anatin’ny finoana animisme avy tany Egypte tao amin’ny ranomasina mena, mianjaka amin’olona (matetika foko vezo amin’ny ankapobeny) toy ny tromba fa tsy tromba ny fiatsoany azy, fa vorombe ary tsy anisan’ireo manao fanompoana an’Andriamisara efa-dahy manan-kasina, izay heverin’ny vezo fa zanahary tompon’ny ranomasina. Poséidon ny anarany raha ny finoana polythéisme grika tranainy no itarafana azy. Marihina kely eto fa samy fanahy miandraka amin’ny olona ny vorombe na tromba, fa ny mahasamihafa azy dia: ny tromba dia sampy taratrin’ny finoana egyptianina animisme fa ny vorombe kosa dia sampy ihany fa kosa taratrin’ny finoana polythéisme Grika. Ireo vorombe ireo no tompoin’ny vezo amin’ny ranomasina lakandranon’ny mozambika eny amin’ny Nosy ve amin’ny fotoana anaovana fanompoana ny ranomasina izay atao hoe sorom-be na soro-madinika eny amin’ny toerana voatokana toy ny Nosy ve, Ankilimanatrika Sarodrano sy lavabaton’ny Bina be ao Sarodrano izay efa samy tsy anaovana intsony izao, fa ny ao Anakao dia mbola misy vezo mbola manompo. Io finoana io no ambadikin’ny fivavahana Alahady. Asan’ny Satana daholo izany mba hiankohofana aminy Maro ny zavatra tokony holazaina fa izay aloha no resahina eto fa ao anatin’ny antokom-pinoanan’ny Zanak’olona isika no hahafantatra ny antsipiriany mba hahaizantsika ny marina rehetra, ary amin’izay fotoana izay dia ny rôrha kôdesh no ho ao aminao hitarika hananatra anao rehefa manaiky miditra ho zanak’olona ianao. IV. NY ANTOKOM-PINOAN’NY ZANAK’OLONA Amin’ny ankapobeny dia roa ny fanjakana misy amin’izao tontolo misy antsika izao izay mpamaly hataka, dia ny fanjakan’ny fahamaizinana izay an’ny Satana sy ny fanjakan’ny fahamarinana an’i Adônay Elômim. Ity farany no horesahintsika tsotsotra hahamora ny fahazoana azy fa ny fidiranao ao amin’ny antokom-pinoana ny Zanak’olona no hahaizanao azy bebekokoa ka hahatonga anao ho zanak’olona handrava ny fanjakan’ny Satana eto an-tany. Izany ady izany anefa dia mila famerenana ny fanekena (pacte) amin’ny Adônay Elôhim amin’ny fandraisana ny nofo sy ny ran’ny tadindon’ny zanak’ondry dia Yesho’a (mbola homena anao ny hafatra momba izany), satria tsy nofo aman-drà no hiadiana fa fanahin’ny maizina dia Satana, ka ny famerenanao ny fanekena no hahatanteraka ny teny nampanantenainy fa Izy no hialoha lalàna antsika ary ny fahasoavany no hirotsaka amintsika ka hiverina honina ao amin’ny fanjakany isika sy ny taranakintsika Malagasy. Araka ny voalaza tany aloha anefa dia misy fahefana ny fahafantaranao ny anarany izao, tsy tongatonga ho azy izany fa sitrapony nifidy anao, ary tadidio mandrakariva fa tsy ilay finoana na fomba fivavahana nahazatra antsika taloha no hiainana fa araka ny teny izay ho tsapanao ao amin’ny antokom-pinoana ny Zanak’olona rehefa manaiky ho zanak’olona ianao, koa midira ho isan’ny zanak’olona raha te ho zanakin’I Adônay Elôhim ka honina ao an-tranony ianao.

Apokalipsy 14: 9-12 “Ary nisy iray koa, dia anjely fahatelo, nanaraka ireny ka nanao tamin'ny feo mahery hoe: Raha misy miankohoka eo anoloan'ny bibi-dia sy ny sariny ka mandray ny marika eo amin'ny handriny na amin'ny tànany, dia izy koa no hisotro ny divain'ny fahatezeran'Elôhim, izay naidina tao anatin'ny kapoaky ny fahatezerany tsy miharoharo zavatra, sady hampijalina amin'ny afo sy solifara eo anatrehan'ny anjely voatokana sy eo anatrehan'ny Zanak'ondry iry; ary ny setroky ny fijaliany dia miakatra mandrakizay mandrakizay; ary tsy manam-pitsaharana na andro na alina izay miankohoka eo anoloan'ny bibi-dia sy ny sariny, na izay mandray ny mariky ny anarany. Indro ny faharetan'ny olona voatokana, dia izay mitandrina ny didin'Elôhim sy ny finoana an'i Yesho’a”.

Tokana ny lakilen’ny tranon’i Adônay Elôhim dia ao anatin’ny tenin’Yesho’a hoe:

“Izaho no lalana sy fahamarinana ary fiainana; tsy misy olona mankany amin’ny Ray, afa-tsy amin’ny alalako”

Tsy misy zavatra tanteraka eo ampiterahana afa-tsy ny Zanak’olona. Izao ny hafatra nomeny antsika nampitainy taminay hananganana ny rafitra anorenana ny antokom-pinoanany izay antsoina hoe Zanak’olona, ka zanak’olona no iantsoana antsika mpikambana ao. Ny mahasamihafa ireo anarana fiantsoana ireo dia tsy misy fa ny fanoratana ny renin-tsoratra voalohany amin’ny hoe Zanak’olona sy zanak’olona ihany no miova edrika. Izany fiantsoana izany dia miatomboka amin’ny litera fiafaran’ny abidy Malagasy. Mbola hampahafantariny antsika tsirairay ny hevitr’izany rehetra izany amin’ny fotoanany hoy ny hafatra, fa izaho izay zanak’olona mpitondra hafatra dia mbola tsy nomena fa hiaraka homena isika rehetra hoy Yesho’a.

Efa natsidika ihany teo aloha ny antokom-pinoanan’ny Zanak’olona izay mifototra amin’ny finoana monothéisme dia ilay ninoanan’i Abrahama. Izany hoe ilay fiantsoana azy nampiasain’i Abrahama Hebreo sy Mosesy izay niresaka taminy no ampiasaina araka izay hevitra tiana lazaina toy ny hoe: Elôhim=Ray mpamorona sy mpitsara, El gibor = Ray mahery, El shaday = Ray tsitoha, El-eliôn = Ray avo, El-avyno sheba shamaym = Rainay any an-danitra. Ary ny anarany maha mpamonjy azy dia Yesho’a. Mba ho fanampiana antsika ho fahazoana azy tsara dia asehontsika amin’ny tabilao manaraka izao aloha ireo fiantsoana vitsivitsy asolo ireo anarana feno fitaka nomena antsika taloha izay aza tononina intsony raha mamaky Baiboly na mivavaka, na aza ampiasaina raha mamoron-kira..

TONONINA TSY TONONINA TONONINA TSY TONONINA Adônay Elôhym Jehovah Andriamanitra El-kadôsh Ray masina Adônay Elôhym Jehovah Tompo Elôhey Tsevaôt Andriamanitrin'ny maro Adônay Elôhym Tompo Andriamanitra Elôhym Andriamanitra Adônay Tsevaôt Jehovah Tompon'ny maro Kadôsh Masina El-avyno Rainay Kadôsh=Voatokana Masina El-avyno sheba shamaym Rainay izay any an-danitra Meshirha Kristy El - kadôsh Ray masina Rôrha kôdesh Fanahy masina El Eliôn Ray avo Yesho'a Jesosy El Gibor = Elôhym Andriamanitra Zanaka (mpamonjy) Yesho'a hamashirah Jesosy Kristy El Shaday Ray tsitoha Yesho'a Adon Jesosy Tompo El Shaday = Elôhym Andriamanitra Ray Yesho'a hamashirha Jesosy Kristy

Izao ny rafitra ao amin’ny antokom-pinoanan’ny Zanak’olona araka ny hafatra nomena anay aloha, fa ny ankoatra izay tsy voalaza manaraka eto dia arakaraka ny fanontaniana apetrakin’ny zanak’olona sy ny fotoana sitrakiny no ampahafantarany azy amin’izay fotoana izay: Voalohany indrindra dia Yesho’a no Mpanjaka mitondra ny antokony izay mitondra ny anarany hoe Zanak’olona, izany hoe fiaraha-monina entin’ny fanjakan’ny mpisorona. Ao anatin’izany fiaraha-monina izany dia levona hatreo ny fampianaran-diso nataon’ny Satana dia ny fizaràna ny Malagasy ho foko 18, satria iray ihany ny zanak’olona izay mpikambana fa tsy hoe Merina, Vezo, Sakalava, Mahafaly, Tsimihety, Betsileo, Bezanozano, Sihanaka, Tanalana, Masikoro, Bara, sns. Ny lalànan’ny Torah hoy ny hafatra no ahitana izay tokony atao rehetra mikasika ny fiainan’ny antoko ka ny mpikambana ihany no ampahafantarina izany amin’ny fanatanterahana ny endrika ahitana sy hevitra mitondra ny teny.

RAFIM-PITANTANANA Amin’ny ankapobeny dia misy ambaratonga roa ny rafitra: dia ny Ray aman-dreny izay misokajy roa ka antsoina hoe  Zokiolona dia ireo izay efa misotro ronono 60 taona no miakatra  Ray aman-dreny izay tsy voafetran’ny taona ny zandriny fa rehefa manam-bady ara-dalàna sy araka ny lalànan’ny zanak’olona dia kilasiana ho anisany. Ary ny ambaratonga faharoa dia ny Zanaka izay tsy manam-bady. Ireo rehetra ireo no mandrafitra ny zanak’olona ka ny mpitondra hafatra no mandrindra izany araka ny tari-dalana avy amin’Yesho’a. Ao anatin’io rafitra io no misy ny atao hoe mpanentana ara-pinoana izay ireo Ray aman-dreny sy ny mpitondra hafatra no miandraikitra izany. Tsara marihina fa iray ihany (mifameno) ny lahy sy ny vavy rehefa mpivady, kanefa ny lahy aloha vao ny vehivavy , tsy tokony hohadinoina fa avy amin’ny taolan-tehezan’ny lehilahy ny nanamboarana ny vehivavy ka iray ihany izany ary ny zoky aloha no voalohany izay vao ny zandry.

FANAPAHA-KEVITRA Eo amin’ny hevitra fampandrosoana ara-tsosialy sy ara-ekonomika, sns, ny fiainan’ny mpikambana izay mifototra amin’ny finoana dia miainga avy amin’ny zanak’olona isan-tokantrano ka aroso eo amin’ny fivoriamben’ny zanak’olona isan-tanàna izay arindran’ireo Ray aman-dreny eo ambany fitarihan’ireo Zokiolona, ka ny Ray aman-dreny no mpanantanteraka ampian’ny zanaka. Mialoha izany anefa dia aroso amin’ny mpitondra hafatra izany hevitra izany ka izy no miandry ny toro-marika avy amin’ny Zanak’olona dia Yesho’a, izay vao tanterahina rehefa mahazo fankatoavana na fanatsarana avy aminy. Tsy misy mpanapa-kevitra fa aroso ny volavolan-kevitra tokana na maromaro ka iandrasana toro-marika avy amin’Yesho’a rehefa tafita amin’ny mpitondra hafatra ny tatitra rehetra. Noho izany dia fady ny zanak’olona ny miditra mikambana amin’ny antoko politika na fikambanan-drazana, satria lasa miasa ho azy ireny izay fitaovana ampiasan’ny Satana ikatsahany ny fanjakany, raràn’ny didin’ny Elôhim izany.

TSARA AMPAHAFANTARINA Tsara ho fantatsika fa ny fidirana ao amin’ny zanak’olona no ametahana ilay tombokase lazain’i Jaona ao amin’ny bokin’ny fanambarana izay efa manomboka izao araka ny hafatra. Izany no antom-pisian’ny antokom-pinoanan’ny Zanak’olona, manomana ny zanak’olona amin’ny fampakaram-bady satria efa an-tomotra ny farany. Koa anatin’izany hatramin’izao aloha araka ny hafatra dia ny: • Fanaovana fanekena vaovao fiverenana amin’ny Adônay amin’ny alalan’Yesho’a araka ny endrika ahitana sy hevitra mitondra ny didy sy lalàna nomen’i Adônay Elôhim araka ny toro-marika avy amin’ Yesho’a. • Fanajana ireo andro marina natokan’i Adônay Elôhim ho andro firavoravoana: sy fanatanterahana ireo didy sy lalàna mifanaraka amin’izany araka ny ny toro-marika avy amin’Yesho’a. • Fampianarana ny mpiara-belona sy fanentanana azireo hiverina amin’ny Adônay ka hikambana ao amin’ny antokom-pinoana, indrindra ireo kristianina tandindon’ny Zanak’Israely babo tao Egypta (tadidio fa raha vao mahatarika olona iray ianao dia bonus voasoratra ao amin’ny bokiben’ny fiainana any an-danitra izany, izany no tombana hoy ny hafatra ahazoanao mahazo antoka fa voasoratra ao marina ny anaranao ary misy an’ilay tombokase ny handrinao, io bonus io ihany koa no mandrotsaka ny fitahiana ara-nofo (matériels) ho anao amin’ny fiainana an-davan’andro satria anisan’ny ampahafolon’ny harena fanome an’i Adônay Elôhim ny fitarihanao olona). Mibitsika amintsika ny fanahy dia ny anjely izay manampy antsika mba hanavaka ny tsara sy ny ratsy, ny fahazavana misy ny fahamarinana sy ny fahamaizinana anjakan’ny lainga tsara lahatra. Tadidio anefa, fa isakin’ny mandinika mikatsaka izany ianao dia miatrika ady zay, nefa kosa isakin’ny mahita fahamarinana sy manambara izany amin’ny mpiara-monina sy mitarika azy hikambana ianao dia fandresena izany. • Fikarakarana sy fitandremana ireo zava-boahary nomen’ny Adônay Elôhim ka ahazoana vokatra be sy vanona ho an’ny zanak’olona eo amin’ny fihariana (fambolena sy fiompiana).

FIVORIANA Ny Fivoriana ara-potoana dia araka ireo andro voatendry atokan’i Adônay Elôhim ho firavoravoana: fisaorana sy fiderana azy, tanterahina hatramin’ny taranaka faramandimby Ny Fivoriana tsy ara-potoana dia fivoriana ankoatra ireo fotoana voatokana ireo toy ny fety fankalazana izay tsy mifanohitra amin’ny sitrapon’ny Adônay, lanonana isam-pianakaviana anasana ny mpikambana, fanapaha-kevitra tampoka ilaina maika, sns

FIDIRAMBOLA SY FANDANIANA Roa ihany ny fidiram-bola araka ny hafatra azo dia ny fanatitra isakin’ny andro firavoravoana sy ny ampahafolon-karena, fa tsy azo atao ny manao ny fanaon’ny fiangonana mampanao fanatitra maro samihafa (rakitran’ny sampana, rakitran’ny trano vato,…). Ankoatra izany dia raisina ihany koa izay fanohanana avy amin’ny malala tanana (olona, fikambanana) araka ny fahamarinana. Ny fampiasana sy fitehirizana ireo vola irao dia samy manana ny lalany:  Ny fanatitra isakin’ny andro firavoravoana dia ampiasaina amin’ny asa fikarakarana sy fitandremana ireo zava-boahary nomen’ny Adônay Elôhim ka ahazoana vokatra be ho an’ny zanak’olona eo amin’ny fihariana (fambolena sy fiompiana). Ny Ray aman-dreny no mitantana izany araka ny lamina iraisana. Raha misy hafaliana amin’ny zanak’olona ka te hanao fanati-pisaorana na fanatitra hafa araka ny eritseriny dia arotsany ao anatin ‘izany daholo.  Ny ampahafolon’ny harena kosa dia an’I Adônay Elôhim ka ampiasaina amin’ny toro-marika izay avy amin’Yesho’a. Ny ampahafolon-karena dia ahazoana bonus araka ny fanazavana tany aloha. Ny mpitondra hafatra no mitahiry izany. Tsara marihina fa tsy misy ny mikarama toy ny fiangonana sasany. Tsy ikaramana ny fanaovana ny asa fikarakarana sy fitandremana ireo zava-boahary nomen’ny Adônay Elôhim rehetra tsy an-kanavaka na mpitondra hafatra aza (fiaraha-misakafo no atao raha misy asa iraisana), satria tsy ny vola ihany no harena anomezana ampahafolo fa izay rehetra nomen’ny Adônay Elôhim. Koa tsy maintsy miasa ny rehetra mitady fivelomana na vola hamelomany ny tenany sy ny vady aman-janany fa Adônay no hiahy izany rehetra izany, satria ny andro fahafito no fitsaharana fa ny enina ambiny dia anaovana raharaha. Anisan’ny fanoherana an’izany didy izany ny tsy fiasana, fa na dia ny famakiana baiboly aza dia efa asa raha toa ka mipetrapetraka tsisy atao ianao ao an-trano. Ohatra raha 24 ora ny andro nomen’ny Adônay anao isan’andro dia 2 ora sy 40 minitra farafahakeliny omena azy isan’andro, azo atambatambatra izany dia alaina indray miaraka toy ny droit de congé 30 andro omena ny mpiasa efa nahafeno taona iray niasana ireny, ka manam-potoana afaka manao ny asan’ny Adônay tsara ianao amin’izay. Tsy azo ataon’ny zanak’olona ny mipetrapetra-potsiny. Maro ny zavatra tokony ho resahina fa izay aloha no nasaina nosoratana araka ny toro-marika nomena anay. Ny ifandraisana amin’ny antokom-pinoana ny Zanak’olona dia amin’ny adiresy mailaka zanakaolona@gmail.com, aza misalasala manoratra na manontany ary maniry sy miangavy anao amin’ny anaran’i Yesho’a mba ho isan’ny zanak’olona. Ny fidirana dia miainga avy ao an-tokatranao, koa raha tapa-kevitra ianao dia tanteraho izay kely mba azonao amin’izay lazaina izay. Ohatra manomboka amakianao ity boky ity dia tonga dia ampiharo ireo anarana izay nampahafantariny anao raha mivavaka na sendra ka mamaky Baiboly na mamoron-kira fiderana azy, fa ilaina izany satria fa tsy azo ampiasaina iderana azy intsony ireo hira nampiasaina taloha, na dia ovana aza ireo anarana, ary avereno vakina ny Baiboly manomboka amin’ny Genesisy fa hanokatra ny masonao izy hampahafantatra anao ny marina. Tandremo manomboka izao ny andro Sabata andro fahafito (Asabotsy) fa homena anao ny hafatra mikasika ny tokony atao rehetra raha tapa-kevitra ianao. Amin’izao aloha dia amin’ny mailaka no ifandraisana araka ny toro-marika, ampanentren-tena no anaovana ny asa fa tsy fizahozahoana ka mbola ho tonga tsy ho ela ny fotoana ifankafahantarana endrika, nefa tadidio fa na dia mbola tsy mifankahita aloha izao isika zanak’olona dia efa fantatrin’Yesho’a ary efa voasoritra ao anatin’ny bokin’ny fiainana ny anaranao matoa tafita aminao ny hafatra, izay no zava-dehibe, ary hofafan’ny Anjely ny marikin’ny bibidia eo amin’ny handrinao ka hosoloany ny anaran’ny Adônay Elôhim sy Yesho’a Mpanjakantsika. Sahia manapa-kevitra hiverina ao amin’ny Adônay, toy ilay zanak’adala niverina tany amin’ny tranon’ny rainy, fa ampahan-tsegondra anekenao no hanavotana ny taranakao, ka raha tapa-kevitra ianao hiverina dia mitodiha miakandrefana mandohalika sy miankohoka ka mivavaha teneno moramora misy feo avy ao am-ponao ny hoe: “Adônay Elôhim ô, manaiky aho ary mino fa Yesho’a no lalana sy fahamarinana ary fiainana, amin’ny alalany no hivereneko aminao. Koa forao ny foko, ity ny tenako raiso fa atolotro ho anao ho vato velona hanorenana ny tranonao.Amen!