Fichier:COLLECTIE TROPENMUSEUM Lamellofoon van hout met 3 ijzeren toetsen TMnr 4490-1.jpg
COLLECTIE_TROPENMUSEUM_Lamellofoon_van_hout_met_3_ijzeren_toetsen_TMnr_4490-1.jpg (700 × 522 pixels, taille du fichier : 232 kio, type MIME : image/jpeg)
Ce fichier et sa description proviennent de Wikimedia Commons.
Description
Nederlands: TokkelinstrumentNederlands: Lamellofoon van hout, met 3 ijzeren toetsenLocal name: Gongoma | |
---|---|
Titre |
Nederlands: Tokkelinstrument Nederlands: Lamellofoon van hout, met 3 ijzeren toetsen Local name: Gongoma |
Description |
Nederlands: Gezien het feit dat de klankkast vrij groot is en er maar 3 toetsen zijn, heeft deze lamellofoon de functie van een bas-instrument.
De lamellofoon wordt ook wel sanza, mbira of likembe genoemd. Dit instrument komt voor in geheel Afrika beneden de Sahara, maar nergens anders. Een sanza bestaat uit een klankbord waarop ijzeren, houten of bamboe lamellen bevestigd zijn, vandaar de naam lamellofoon. De lamellen worden door de speler met de duimen getokkeld, waardoor deze in trilling worden gebracht. Dit heeft tot de naam 'duimpiano' geleid, hetgeen eigenlijk een onjuiste benaming is aangezien de vergelijking met een piano zeker niet opgaat. De lamellen zijn parallel aan elkaar met een brugconstructie op de klankkast bevestigd. De uiteinden van de lamellen kunnen verscheidene vormen hebben, zoals rechthoekig, rond of spits. De klankkast van een sanza kan verschillende vormen hebben: een eenvoudig plankje, een doosvormige klankkast, een kalebas of een grote holle houten klankkast. De toonhoogte van de lamellen kan gemakkelijk veranderd worden door ze over de brug naar voren of naar achteren te schuiven. Als het trillende gedeelte langer wordt gemaakt, wordt de toon lager. Er zijn verschillende soorten sanza's, variërend qua grootte, bouw, materiaal en aantal lamellen. De eenvoudige sanza's kunnen door iedereen bespeeld worden, de complexere vormen met meerdere rijen lamellen vereisen jarenlange training. Het gebruik van de sanza is zowel solitair als voor publiek. Solitair wordt dit instrument gebruikt om liederen te begeleiden. Door de aanwezigheid van de vele lamellen is het mogelijk een -meestal ostinate- begeleidingsformule te spelen. De speler begeleidt zichzelf op de sanza -terwijl hij zingt- met repetitieve muzikale frasen. Door het relatief kleine formaat kunnen sanza's gemakkelijk worden meegenomen op reis en als aangenaam tijdverdrijf gebruikt worden tijdens een lange wandeltocht. Daarnaast wordt de sanza ook door schildwachten gebruikt om zichzelf wakker te houden. Maar sanza's hebben ook een publieke functie: ze worden gebruikt bij dansen en feesten om het ritme mee aan te geven. Om dit ritme extra goed naar voren te laten komen zijn er soms metalen of glazen ringetjes om de lamellen bevestigd. Deze geven een zoemend geluid tijdens het spelen, het zijn zg. 'geraasmakers'. Het zoemende geluid is een integraal onderdeel van sanza-muziek: het zorgt ervoor dat omgevingsgeluiden geminimaliseerd worden en dat het ritme beter hoorbaar is. Er bestaan ook sanza-orkesten, waarbij sanza's van verschillende grootte met elkaar gecombineerd worden ter begeleiding van dans. Reeds in 1589 werd er in Zimbabwe melding gemaakt van lamellofonen door missionarissen. Van daaruit hebben deze instrumenten zich verspreid over het Afrikaanse continent. Vanaf het midden van de 19e eeuw is het bestaan van sanza's in het Neder-Congo gebied bekend. De nu alom ingeburgerde naam 'sanza' is wellicht terug te voeren op een verbastering van 'nsansi' door D. Livingstone in diens Narrative of an Expedition to the Zambezi and its Tributaries (1865) (bron: Jos Gansemans in Musical Instruments – Collections of the RMCA (Tervuren 2009:15). |
Date |
avant 1978 date QS:P571,+1978-00-00T00:00:00Z/7,P1326,+1978-00-00T00:00:00Z/9 |
Dimensions | circa 54,2 x 29,3 x 21,8cm (21 5/16 x 11 9/16 x 8 9/16in.) |
Numéro d’inventaire |
4490-1 |
Notes |
Nederlands: Culturele Herkomst: Baga, Bago Functionele categorie: idiofonen, idiofonen, idiophones, slaginstrumenten (maar zonder membraan/vel) Geografische Herkomst: Guinea, Guinee Materiaal - hoofd: hout Materiaal - overig: ijzer, kleurstof, pigment Objecttrefwoord: duimpiano's, sansas (are African lamellaphones where the plucked metal or split-cane tongues are attached to a wooden board resonator), sanza's Techniek: Beschilderd |
Source / photographe | Collectie Stichting Nationaal Museum van Wereldculturen |
Conditions d’utilisation
Ce fichier a été fourni à Wikimedia Commons par la Fondation Nationaal Museum van Wereldculturen dans le cadre d'un projet de coopération. La Fondation, qui comprend les collections du Tropenmuseum, Afrika Museum et Museum Volkenkunde, ne fournit que des images produites par son personnel ou qui sont libres de droit.
Bahasa Indonesia ∙ dansk ∙ Deutsch ∙ English ∙ español ∙ français ∙ italiano ∙ magyar ∙ Nederlands ∙ Plattdüütsch ∙ polski ∙ português ∙ sicilianu ∙ Tiếng Việt ∙ македонски ∙ русский ∙ മലയാളം ∙ +/− |
- Vous êtes libre :
- de partager – de copier, distribuer et transmettre cette œuvre
- d’adapter – de modifier cette œuvre
- Sous les conditions suivantes :
- paternité – Vous devez donner les informations appropriées concernant l'auteur, fournir un lien vers la licence et indiquer si des modifications ont été faites. Vous pouvez faire cela par tout moyen raisonnable, mais en aucune façon suggérant que l’auteur vous soutient ou approuve l’utilisation que vous en faites.
- partage à l’identique – Si vous modifiez, transformez, ou vous basez sur cette œuvre, vous devez distribuer votre contribution sous la même licence ou une licence compatible avec celle de l’original.
This file by Tropenmuseum was uploaded as part of the Share Your Knowledge project developed within WikiAfrica. |
Éléments décrits dans ce fichier
dépeint
image/jpeg
5e95e3c8727f70df5199912ce625dbd1032fb30d
237 696 octet
522 pixel
700 pixel
Historique du fichier
Cliquer sur une date et heure pour voir le fichier tel qu'il était à ce moment-là.
Date et heure | Vignette | Dimensions | Utilisateur | Commentaire | |
---|---|---|---|---|---|
actuel | 21 juillet 2012 à 14:43 | 700 × 522 (232 kio) | M.casanova |
Utilisation du fichier
La page suivante utilise ce fichier :
Métadonnées
Ce fichier contient des informations supplémentaires, probablement ajoutées par l'appareil photo numérique ou le numériseur utilisé pour le créer.
Si le fichier a été modifié depuis son état original, certains détails peuvent ne pas refléter entièrement l'image modifiée.
Fabricant de l’appareil photo | NIKON CORPORATION |
---|---|
Modèle de l’appareil photo | Mod NIKON D1 |
Résolution horizontale | 300 pt/po |
Résolution verticale | 300 pt/po |
Logiciel utilisé | Ver.1.05 |
Date de modification du fichier | 11 janvier 2001 à 09:45 |
Positionnement YCbCr | Centré |
Durée d’exposition | 1/125 s (0,008 s) |
Ouverture focale | f / 20 |
Programme d’exposition | Réglage manuel |
Version d’EXIF | 2.1 |
Date et heure de génération des données | 11 janvier 2001 à 09:45 |
Date et heure de la numérisation | 11 janvier 2001 à 09:45 |
Signification de chaque composante |
|
Biais de compensation d’exposition APEX | 0,66666666666667 |
Ouverture maximale interne de la lentille | 3 APEX (f / 2,83) |
Mode de mesure | Motif géométrique |
Longueur focale de la lentille | 70 mm |
Fractions de seconde de l’horodatage | 01 |
Fractions de secondes de l’horodatage de la prise de vue originale | 01 |
Fractions de secondes de l’horodatage de la numérisation | 01 |
Version de FlashPix prise en charge | 1 |
Espace colorimétrique | sRGB |
Type de capteur | Capteur de couleur à une puce |